Cijene plina u Evropi su porasle u srijedu dok se, 16. dan zaredom gas u gasovodu “Jamal-Evropa” kreće u suprotnom smjeru, odnosno na istok. Ovaj gasovod obično šalje isporuke iz Rusije u Evropu.
Cijena veleprodajnog plina po jednom referentnom ugovoru porasla je za čak 6% jer obrnuti tok iz Njemačke u Poljsku na plinovodu Jamal-Europa i dalje izaziva zabrinutost, nakon što su evropske cijene porasle za više od 30% zbog zabrinutosti oko niskih zaliha iz Rusije.
Ruski izvoz energije je također u fokusu zbog šireg sukoba između Rusije i Zapada, uključujući i gomilanje ruskih trupa u blizini Ukrajine, koja pokušava uspostaviti bliže s NATO-om.
"Ponovo raste nervoza na evropskom tržištu gasa... To je uglavnom zbog sporih isporuka u gasovodu preko Ukrajine iz Rusije", rekla je analitičarka Commerzbanke Barbara Lambrecht.
„Situacija na evropskom tržištu gasa takođe ostaje teška s obzirom na političke tenzije, posebno zbog ponovnog straha od veće potražnje za LNG (tečnim prirodnim gasom) iz Azije.“
Neki poslanici Evropske unije optužili su Rusiju, koja isporučuje oko trećine evropskog gasa, da koristi krizu kao polugu.
Kažu da je Moskva ograničila protok gasa kako bi dobila odobrenje za pokretanje novoizgrađenog gasovoda Sjeverni tok 2, koji će Njemačku snabdjevati gasom.
Rusija je demantovala optužbe i kaže da će gasovod povećati izvoz gasa i pomoći u ublažavanju visokih cijena u Evropi. Izjavili su da ispunjavaju svoje ugovorne obaveze o isporuci gasa.
Moskva takođe negira tvrdnje SAD da planira invaziju na Ukrajinu, koju optužuje za jačanje snaga na istoku zemlje.
Evropa je u središtu energetske krize od prošle godine, kada je ukidanje COVID-19 ograničenja dovelo do ogromnih zahtjeva za zalihama prirodnog gasa.
Cijene električne energije u Evropi su porasle zbog dramatičnog poskupljenja gasa, koji se koristi za proizvodnju struje, kao i za grijanje domova tokom zimskih meseci.
Tokovi iz Njemačke prema Poljskoj bili su znatno manji nego prethodnog dana.
Neki trgovci su rekli da bi to moglo ukazivati na to da bi se tokovi uskoro mogli vratiti prema zapadu, ali će doći do velikog uticaja na tržište kada budu postojali konačni podaci koji pokazuju promjenu smjera.
Količina na istoku pala je nešto ispod 1,5 miliona kilovat-sati na sat (kWh/h) u srijedu ujutro u odnosu na više od 9 miliona u utorak, pokazuju najnoviji podaci Gascadea sa mjerne tačke Mallnow na njemačko-poljskoj granici .
„Čini se da su tokovi Jamala imali neke veze s nenormalno nižim temperaturama u samoj Rusiji posljednjih mjeseci, pri čemu su isporuke padale kako temperature padaju u Sankt Peterburgu ili Moskvi“, rekao je analitičar ICIS-a Tom Marsec-Manser.
Protok ruskog gasa iz Ukrajine u Slovačku preko granične tačke Velke Kapušan, još jedne velike rute, ostao je nizak u srijedu, što je takođe uticalo na porast cijena.
Inače, Moskva je za novonastalu situaciju okrivila spekulacije Njemačke.
Predsjednik Rusije Vladimir Putin rekao je ranije da Njemačka preprodaje ruski gas Poljskoj i Ukrajini umjesto da rasterećuje pregrijano tržište, upirući prst na njemačke uvoznike gasa za slanje gasa u suprotnom smjeru i drastično povećanje cijena.
