Homofobija i nacionalizam mladih u Srbiji

Po rezlutatima najnovijeg istraživanja o stavovima mladih, društvu u Srbiji zvoni na uzbunu, no slabo se ko obazire na podatke po pojima su gradski srednjoškolci izuzetno homofobični, vođeni rasizmom, nacionalizmom i šovinizmom.

Kao najveće neprijatelje vide gej populaciju (koju treba tući i proterati), Albance, Rome i Hrvate, dok su im prijatelji Rusi i Grci. Žene su tu da rađaju kako bi Srbi opstali kao nacija, a deset odsto srednjoškolaca ne vidi nikakav problem u tome da ih povremeno i prebije.

Nikada se ne bismo družili sa: “Albancima zbog zla koje su naneli srpskom narodu“, “Romima, Albancima, Hrvatima i Muslimanima jer mrze Srbe”, “Jer odudaraju od ostalih”.

Ovo su samo neki od odgovora srednjoškolaca u istraživanju Helsinškog odbora za ljudska prava. U poglavlju koje bavi ispitivanjem stepena homofobije, rezultati su još i gori - “Pederčine treba da se leče”, “Zaslužuju batine ako se javno izlažu”, “To je bolest, pogotovo što to zabranjuje Srpska pravoslavna crkva.”

Iako ima i onih koji će reći da im seksualna orijentacija ili nacionalna pripadnost nisu prepreka za uspostavljanje kontakta, većinske stavove, pre svega muške populacije, kada je reč o stepenu homofobije potvrđuje i reakcija tri mladića koje smo zatekli ispred jedne beogrdske srednje škole:



Primera koji bi uticali na to da promene ovakve odgovore nema ni u društvu, ni u državi. Odrastaju u okruženju u kojem političari, javne ličnosti, a pre svega predstavnici duboko uticajne Srpske pravoslavne crkve takve stavove čine legitimnim. Tako ovaj uzrast postaje i upravo najbrojniji na ulicama u danima nasilja, paljenja i razbijanja, te sprečavanja svakog pokušaja okupljanja onih koji ne čine većinu.

“Pored zabrane Parade ponosa, postoji mlaka ili nikakva reakcija države na ultradesničarske organizacije koje još uvek nisu zabranjene, dok im se vrlo taktički daje vreme da se preregistruju u političke partije i tako steknu legitimitet,” kaže autorka istraživanja Marija Radoman.

Ni devedesete nisu daleko

Negativni stavovi prema Albancima, Hrvatima, Bošnjacima, i opterećenost granicama i teritorijama jasna je posledica klime koju diktiraju poltičari i mediji. Podršku im daje obrazovni sistem, koji ni nakon decenije od demokratskih promena nije reformisan.

“Iz ličnog iskustva mogu da kažem da je u obrazovnom sistemu vrlo zastupljen nacionalizam. Na časovima, pre svega istorije, geografije i srpskog jezika, profesori provlače kroz predavanja svoje stavove o Srbima, srpstvu i sličnim temama. U udžbenicima dobijamo neke polovične informacije o tome šta se dešavalo na ovim prostorima. Na časovima srpskog analiziraju se dela koja su pisana za vreme Osmanskog carstva, i to kao da smo i dalje u tom vremenu”, navodi Dunja Nešović, učenica trećeg razreda gimnazije u Beogradu.

Čini to da ni devededesete više nisu tako daleke. Nedavno su ovi srednjoškolci dobili pirliku da i lično osete atmosferu u kojoj su odrastali njihovi vršnjaci u godinama dok je u susedstvu besneo rat. I upravo ti klinci napunili su Beogradsku Arenu na festivalu po pod imenom “Volim devedesete”.



I ako ste misli da je ovo kraj - nije. Srednjoškorci su se izjašnjavali i o braku, porodici i položaju žene:

“U porodici muškarac treba da ima glavnu reč – slaže se 45 odsto. Žena treba više da rađa da bismo mi opstali kao nacija – 43 odsto. Žena je jedino ispunjena kada postane majka – 30 odsto”, prenosi Marija Radoman.

I još - svaki deseti ispitanik smatra da žena povremeno zaslužuje batine!

Autori istraživanja podvlače veliku odgovornost porodice, koja deci nije ostavila u nasleđe viziju drugačijeg, građanskog i demokratskog društva. Roditelji sa kojima smo razgovarali, međutim, ne zvuče preterano zabrinuto. Njihova deca, kažu, nisu takva. Ipak, retko je kome u kuću ušao Rom, Albanac ili homoseksualac.