Dostupni linkovi

Svjetski trend i na Balkanu: Budućnost u organskoj hrani


Štand eko-proizvoda porodice Hujić na Branimirovoj tržnici u Zagrebu, oktobar 2011.
Štand eko-proizvoda porodice Hujić na Branimirovoj tržnici u Zagrebu, oktobar 2011.
„Zdravlje na usta ulazi“, kaže narodna izreka. No, mnogi se na to ne obaziru, što zbog zadovoljstva, odnosno uživanja u hrani, što zbog nemaštine. Ipak, sve više sazreva svest da u svetu u kome vrebaju razne opasnosti po naše zdravlje – zagađen vazduh, sve tanji ozonski omotač, štetne hemikalije u prehrambenim proizvodima – svako treba da povede računa, makar o onome na šta može da utiče, pre svega o svojoj ishrani.

Istovremeno, proizvodnja organske zdrave hrane postaje sve unosniji biznis. To je među najbrže rastućim granama poljoprivrede, od 10 - 15 odsto godišnje. Tako je globalna prodaja organske hrane porasla sa 25 milijardi dolara u 2003.
Pobornici organske proizvodnje i danas se suočavaju sa snažnim otporima moćnih lobija.
godini na 50 milijardi 2008. godine, o čemu lord Northborn (Northbourne) nije mogao ni da sanja kada je 1939. godine skovao termin „organska poljoprivreda”.

On je imao na umu „farmu kao organizam”, opisujući holistički, ekološko uravnoteženi pristup poljoprivredi, za razliku od uvreženog pristupa koji počiva na „hemijskoj proizvodnji”. Pokret za organsko uzgajanje, poznatiji kao „Zelena revolucija”, nastao je tokom 40-tih godina kao odgovor na industrijalizaciju poljoprivrede.

Pobornici organske proizvodnje i danas se suočavaju sa snažnim otporima moćnih lobija koji smatraju da alternativni način uzgoja ne može da prehrani rastući broj stanovnika na planeti. Upravo obrnuto, jedino proizvodnja organske hrane može obezbediti sve veće potrebe čovečanstva jer je otpornija na suše, a i ne narušava prirodni ambijent, kao u slučaju industrijske obrade zemljišta.

Kakva je situacija na prostoru bivše Jugoslavije?

Organska veza
molimo pričekajte
Embed

No media source currently available

0:00 0:04:48 0:00
Direktan link
Video: Eko-turističko selo 'Ecofutura' kod Sarajeva, oktobar 2011.

Organska proizvodnja u BiH je na samom početku, a to pokazuje i činjenica da Bosanci i Hercegovci izjednačavaju organsku hranu sa tradicionalnom, što nije isto, kažu stručnjaci.

Ipak, iako je u povoju, pojedini farmeri uspevaju da zarade za život od proizvodnje organske hrane, navodi Aida Đugum u tekstu Proizvodnja organske hrane unosan posao.

I u Srbiji je u porastu proizvodnja organske hrane – trenutno na površini između 4.000 i 5.000 hektara. Nema preciznijih pokazatelja da li je motiv profit ili zdravlje.

Uslovi za otpočinjanje proizvodnje organske hrane su izuzetno su strogi, a broj onih koji se u Srbiji okreću organskoj hrani je sve veći. Najviše se gaje povrće, voće i žitarice, navodi u tekstu Organska proizvodnja velika šansa za privredu Radovan Borović.

Među državama bivše Jugoslavije, Hrvatska je, posle Slovenije, otišla najdalje u proizvodnji organske hrane. Započela je još 2001. godine i danas, proizvodnja organske ili ekološki zdrave hrane zauzima nešto više od 2,5 posto od ukupno obradivog poljoprivrednog zemljišta.

Očekuje se da će se ulaskom u Evropsku uniju ta proizvodnja osetnije širiti i u idućih pet godina dostići, pa i premašiti, osam posto, što je, otprilike, današnji prosek u većini evropskih zemalja, piše Ankica Barbir Mladinović u tekstu Ulaskom u EU širi se i proizvodnja organske hrane.

Crna Gora se, još pre dvadeset godina, deklarisala kao ekološka država, ali je do sada sve ostalo samo na papiru. Među ekološkim „projektima koji su razvojna šansa Crne Gore“ nalazi se i proizvodnja organske hrane, koja se suočava sa teškoćama.

Organska hrana je pojam koji je sve bliskiji i najširem sloju građana, ali i tu više u teoriji, nego u praksi, navodi Esad Krcić u tekstu Organska hrana više u teoriji, manje na stolu.
XS
SM
MD
LG