Divlje ptice sa sjevera Evrope, koje Crnu Goru, odnosno Skadarsko jezero, koriste kao svojevrsnu odskočnu dasku na putu ka Africi, mogle bi sobom donijeti ovaj virus, upozoravaju domaći stručnjaci, koji preporučujući oprez epidemioloških službi. Ipak, ističu da uznemirenju i panici nema mjesta, te da je izbjegavanje kontakta sa selicama najbolji način prevencije.
Opasnost od ptičijeg gripa ne treba preuveličavati, ali je ne treba ni potcijeniti rekao je za Radio Slobodna Evropa Ondrej Vizi, ornitolog i direktor Prirodnjačkog muzeja Crne Gore, komentarišući upozorenja da bi jata ptica zaraženih virusom ptičijeg gripa mogla u Crnu Goru stići već u oktobru, kada počinje jesenja seoba ptica. Vizi smatra da opasnost od ptičijeg gripa više prijeti od gajenih ptica, bilo da su u pitanju kućni ljubimci ili živina. To je, kako kaže, slučaj i sa drugim bolestima koje se povremeno pojavljuju i prenose na ljude, a koje zapravo prenose ptice koje se drže u domaćinstvima:
“Najracionalnije ponašanje zapravo glasi – pustite ptice na miru, neka žive svoj život. To je jedini pravi lijek. Nikakve velike zahvate ne treba preduzimati, jer sa takvim zahvatima čovjek može napraviti više štete nego koristi. Prema tome, te ptice dolaze, njih ne treba dirati, treba ih što manje uznemiravati, što manje kontaktirati sa njima i onda je opasnost od prenošenja bolesti na ljude stvarno minimalna. Ako poneka ptica zbog te bolesti ugine, to je prirodni gubitak. Priroda ima načina da takve gubitke nadoknadi. Priroda teško nadoknađuje gubitke koje mi direktno prouzrokujemo.”
U prilog tezi da od domaćih ptica prijeti veća opasnost nego od divljih, govori i zaključak Evropske komisije o relativno malom riziku koji prijeti od ptičijih migracija, ali i odluka Komisije da zabrani uvoz živinskih proizvoda iz Rusije i Kazahstana, odnosno, zemalja do kojih je virus ptičijeg gripa doletio sa selicama, što je učinjeno i u Crnoj Gori.
Ptičiji grip je otkriven u Aziji i vrlo brzo, za svega godinu dvije, je došao nadomak Evropi, na područja Kazahstana i Sibira, kaže ornitolog Darko Saveljić, predsjednik Centra za zaštitu i proučavanje ptica, čije je pojedine projekte, između ostalih, finansirala i fondacija Rokfeler. Saveljić podsjeća da se ptičiji grip prvi put pojavio 1997. godine u Hong Kongu, kada je od osamnaestoro zaraženih umrlo šestoro ljudi.
Inače, ptičiji grip H5 N1 u prethodne dvije godine ubio je više od 50 ljudi i izazvao velike gubitke, naročito u živinskoj industriji. Ornitolog Saveljić napominje da osnovni problem sa prenošenjem ove bolesti predstavlja činjenica da su divlje ptice koje prenose virus ustvari na njega najotpornije, pa zaraženu jedinku često nije moguće prepoznati:
“Crna Gora se nalazi na seobenom koridoru ptica koje iz Sibira, sjeverne Evrope, Skandinavije, centralne Evrope idu ka Africi. Mi smo na tom migratornom putu i sve što zadesi sjevernu Evropu, u smislu eventualne zaraze, realno može da se jako lako prenese na Crnu Goru.”
Saveljić, ipak, ističe da nema mjesta strahu:
“Što se eventualnog nastanka ove bolesti u Crnoj Gori tiče, ja mislim da građanstvo generalno ne treba da se svega toga plaši, jer vrlo mali broj ima kontakata sa divljim pticama koje su kod nas sad sigurno jedini prenosioci te bolesti, jer bolest nije zabilježena da se prenosi sa čovjeka na čovjeka. Ono što ja mislim da može u Crnoj Gori da se desi je da tu bolest eventualno može da dobije, ako bude dolazilo zaraženih ptica, samo lovac ili krivolovac, samo onaj koji ima direktnog kontakta sa pticama.”
Bolesti u prirodi uvijek postoje i one vrlo rijetko imaju oblik epidemije koji bi uništavao živi svijet, kaže ornitolog Ondrej Vizi, koji dodaje da priroda ima svoje mehanizme koji to sami regulišu. Problemi nastaju kada se priroda sudari sa ljudskim društvom koje je sve, samo ne regulisano prirodnim zakonima:
“Država treba da se ponaša u skladu sa zakonima koje je donijela, koji već postoje, i ništa drugo. Nikakva tu posebna mudrost nije potrebna. Naravno, to ne znači da službe za zaštitu zdravlja, epidemiološke službe, ne treba da budu na oprezu, jer iznenađenja su uvijek moguća, čak i u ovakvoj situaciji kao što sam rekao.”
Opasnost od ptičijeg gripa ne treba preuveličavati, ali je ne treba ni potcijeniti rekao je za Radio Slobodna Evropa Ondrej Vizi, ornitolog i direktor Prirodnjačkog muzeja Crne Gore, komentarišući upozorenja da bi jata ptica zaraženih virusom ptičijeg gripa mogla u Crnu Goru stići već u oktobru, kada počinje jesenja seoba ptica. Vizi smatra da opasnost od ptičijeg gripa više prijeti od gajenih ptica, bilo da su u pitanju kućni ljubimci ili živina. To je, kako kaže, slučaj i sa drugim bolestima koje se povremeno pojavljuju i prenose na ljude, a koje zapravo prenose ptice koje se drže u domaćinstvima:
“Najracionalnije ponašanje zapravo glasi – pustite ptice na miru, neka žive svoj život. To je jedini pravi lijek. Nikakve velike zahvate ne treba preduzimati, jer sa takvim zahvatima čovjek može napraviti više štete nego koristi. Prema tome, te ptice dolaze, njih ne treba dirati, treba ih što manje uznemiravati, što manje kontaktirati sa njima i onda je opasnost od prenošenja bolesti na ljude stvarno minimalna. Ako poneka ptica zbog te bolesti ugine, to je prirodni gubitak. Priroda ima načina da takve gubitke nadoknadi. Priroda teško nadoknađuje gubitke koje mi direktno prouzrokujemo.”
U prilog tezi da od domaćih ptica prijeti veća opasnost nego od divljih, govori i zaključak Evropske komisije o relativno malom riziku koji prijeti od ptičijih migracija, ali i odluka Komisije da zabrani uvoz živinskih proizvoda iz Rusije i Kazahstana, odnosno, zemalja do kojih je virus ptičijeg gripa doletio sa selicama, što je učinjeno i u Crnoj Gori.
Ptičiji grip je otkriven u Aziji i vrlo brzo, za svega godinu dvije, je došao nadomak Evropi, na područja Kazahstana i Sibira, kaže ornitolog Darko Saveljić, predsjednik Centra za zaštitu i proučavanje ptica, čije je pojedine projekte, između ostalih, finansirala i fondacija Rokfeler. Saveljić podsjeća da se ptičiji grip prvi put pojavio 1997. godine u Hong Kongu, kada je od osamnaestoro zaraženih umrlo šestoro ljudi.
Inače, ptičiji grip H5 N1 u prethodne dvije godine ubio je više od 50 ljudi i izazvao velike gubitke, naročito u živinskoj industriji. Ornitolog Saveljić napominje da osnovni problem sa prenošenjem ove bolesti predstavlja činjenica da su divlje ptice koje prenose virus ustvari na njega najotpornije, pa zaraženu jedinku često nije moguće prepoznati:
“Crna Gora se nalazi na seobenom koridoru ptica koje iz Sibira, sjeverne Evrope, Skandinavije, centralne Evrope idu ka Africi. Mi smo na tom migratornom putu i sve što zadesi sjevernu Evropu, u smislu eventualne zaraze, realno može da se jako lako prenese na Crnu Goru.”
Saveljić, ipak, ističe da nema mjesta strahu:
“Što se eventualnog nastanka ove bolesti u Crnoj Gori tiče, ja mislim da građanstvo generalno ne treba da se svega toga plaši, jer vrlo mali broj ima kontakata sa divljim pticama koje su kod nas sad sigurno jedini prenosioci te bolesti, jer bolest nije zabilježena da se prenosi sa čovjeka na čovjeka. Ono što ja mislim da može u Crnoj Gori da se desi je da tu bolest eventualno može da dobije, ako bude dolazilo zaraženih ptica, samo lovac ili krivolovac, samo onaj koji ima direktnog kontakta sa pticama.”
Bolesti u prirodi uvijek postoje i one vrlo rijetko imaju oblik epidemije koji bi uništavao živi svijet, kaže ornitolog Ondrej Vizi, koji dodaje da priroda ima svoje mehanizme koji to sami regulišu. Problemi nastaju kada se priroda sudari sa ljudskim društvom koje je sve, samo ne regulisano prirodnim zakonima:
“Država treba da se ponaša u skladu sa zakonima koje je donijela, koji već postoje, i ništa drugo. Nikakva tu posebna mudrost nije potrebna. Naravno, to ne znači da službe za zaštitu zdravlja, epidemiološke službe, ne treba da budu na oprezu, jer iznenađenja su uvijek moguća, čak i u ovakvoj situaciji kao što sam rekao.”
