Selma BORACIC
Ivana Biloš iz Splita je apsolventica na Akademiji scenskih umjetnosti Univerziteta u Sarajevu. Kako je rekla, nije primijetila neku veću razliku u tretiranju studenata stranih državljana u odnosu na domaće, osim u visini školarine koju ovi studenti moraju platiti:„Ja sam plaćala 1.000 KM za jednu školsku godinu. S tim da ja pripadam generaciji koja plaća po starom stanovniku, generacije koje su došle iza mene su plaćale skuplje. Mislim da studenti dramaturgije godinu sada plaćaju 3.000 KM, studenti režije 4.000 KM, a glume 5.000 KM.“
Na univerzitetima u Federaciji BiH dana je mogućnost fakultetima da određuju visinu školarine za studente stranog porijekla, shodno profilu i sadržaju programa, pojasnio je Zoran Salesković, generalni sekretar rektorata Univerziteta u Sarajevu:
„Za grupaciju društvenih nauka se plaća 1.000 KM godišnje. Za grupaciju humanističkih i biotehničkih nauka se plaća 1.200 KM godišnje. Za grupaciju tehničkih nauka se plaća 1.800 KM godišnje. I za medicinu 3.000 KM godišnje. To su cijene koje plaćaju studenti koji dolaze sa područja zemalja bivše Jugoslavije. U strukturi stranih studenata, ti studenti čine najveći broj.“
Najveći broj tih studenata dolazi iz Republike Srbije, tačnije iz Sandžaka. Njihovi problemi se ogledaju u plaćanju pune školarine na visokoškolskim ustanovama, rekao je predsjednik Udruženja građana porijeklom iz Sandžaka prof. dr. Redžo Dizdarević:
„Problem sa studentima s prostora Sandžaka, odnosno s prostora bivše Jugoslavije je taj što oni u FBiH plaćaju punu školarinu, u odnosu na fakultete u Republici Srpskoj, gdje se školarina ne naplaćuje.“
Za bivšeg predsjednika ovog udruženja prof. dr. Rifeta Škrialja, koji sad obavlja funkciju zastupnika u parlamentu Kantona Sarajevo, ovakvo tretiranje studenata iz Sandžaka predstavlja diskriminaciju:
„Studenti bošnjačke nacionalnosti s prostora bivše Jugoslavije, kad dođu u Sarajevo, na tih nekoliko fakulteta su tretirani kao klasični stranci. U suštini se pravi velika šteta protoku studenata na ovom prostoru Evrope i čini jedan diskriminatorski odnos prema studentima bošnjačke nacionalnosti. Studenti srpske nacionalnosti imaju mogućnost da studiraju u Republici Srpskoj, Crnoj Gori i Srbiji. Studenti hrvatske nacionalnosti imaju mogućnost da studiraju u zapadnom Mostaru i na univerzitetima u susjednoj Hrvatskoj.“
Rješenje ovog pitanja profesor Škrialj vidi u potpisivanju međudržavnog ugovora o saradnji na polju visokog obrazovanja između naše države i republike Srbije i Crne Gore:
„Problem je u nepotpisivanju tog međudržavnog sporazuma o suradnji na nivou visokog obrazovanja, kojim bi se precizirali uvjeti pod kojima se upisuju studenti, njihov status, njihove diplome. Tim ugovorom bi se sve trebalo riješiti.“
S preciznijim zahtjevima, profesor Škrialj će ponovno aktivirati ovo pitanje na skupštini Kantona Sarajevo:
„Tražiću da se to pitanje uredi i zakonski i da se ne ostavlja na volju pojedinim fakultetima. Jer, definitivno, fakulteti Sarajevskog univerziteta imaju heterogen pristup. I insistiraću da se kod budućeg ustroja sarajevskog univerziteta vrlo precizno kaže šta se radi s tim novcem i ko kontroliše trošenje tog novca. Jer, izvinućete, ali mi smo sada došli u poziciju da na sarajevskom univerzitetu – koliko dekana, toliko gazda u trošenju para sarajevskog univerziteta, uključujući pare koje država odvaja za visoko obrazovanje.“
Pravo na smještaj u studentske domove univerziteta u Sarajevu imaju i strani državljani. Bude ih smješteno u prosjeku oko dvadesetak, a troškove smještaja snose sami, istakao je direktor Studentskog centra Univerziteta u Sarajevu Emir Kadrić:
„Smještaj stranih studenata podrazumijeva njihovo samofinansiranje. Za usluge s ručkom plaćaju 230 KM, a ukoliko je uključena i večera, onda oko 300 KM.“
Iako je donesen Zakon o visokom obrazovanju na nivou države, nadležnost nad visokoškolskim ustanovama još uvijek imaju kantonalna ministarstva. To pokazuje i mogućnost fakulteta da jedni samovoljno zahtijevaju plaćanje školarina, dok je većina njih ove studente oslobodila plaćanja. Prema najavama zastupnika u kantonalnom parlamentu dr. Škrialja, ovo pitanje će biti otvoreno početkom septembra na skupštini Kantona Sarajevo.
