Irsku republikansku armiju formirala je grupa dobrovoljaca proglašavajući je zvaničnom vojskom irske države koja se još dvadesetih godina prošlog veka usprotivila vlasti Londona.
Pet šestina ostrva Irska je, britanskim Aktom o Vladi Irske iz 1920. i Anglo-irskim sporazumom sklopljenim godinu dana kasnije, pripalo državi Irskoj, a jedna šestina ostrva, njegov sever, je pod kontrolom Londona kao deo Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Severne Irske.
Grupa dobrovoljaca koja se pre 85 godina usprotivila podeli ostrva Irske formirala je još tada Irsku republikansku armiju kao formaciju koja je trebalo da stane na put onome što su njeni tvorci smatrali britanskom okupacijom.
Vlasti u Londonu su zabranile rad IRA-e još 1936. Formacija se i pre i nakon toga nekoliko puta delila, ali je njeno najtvrđe jezgro ostajalo dosledno u prvobitnoj ideji – ostvariti oružanim putem nezavisnost od britanske krune. Nakon nemira i britanskih trupa na ulicama Belfasta tokom šezdesetih, jedno krilo IRA-e je proglasilo je 1972. prekid oružanih akcija. Ostatak je pokrenuo kampanju koja je početkom sedamdesetih izgubila dobar deo podrške u narodu nakon što su britanski padobranci ubili trinaest demonstranata u akciji kasnije nazvanoj "krvava nedelja".
I taj deo IRA-e je proglasio 1997. prekid neprijateljstava, ali se ponovo izdvojilo najtvrđe krilo koje je odbijalo da položi oružje. Konačno, jula prošle godine IRA je objavila da definitivno prelazi na isključivo političko delovanje. Tri meseca kasnije međunarodni posmatrači su ocenili da je ta grupacija prvi put u 85 godina postojanja zaista položila oružje.
Nezavisna komisija stručnjaka sastavljena od bivših agenata američke Centralne obaveštajne agencije (CIA) i antiterorističkog odeljenja britanskog Scotland Yarda ocenila je juče da je IRA to zaista učinila i da ta grupacija više ne predstavlja opasnost. Ocena je da IRA nije samo okončala oružane aktivnosti već i da je zatvorila centre sa regrutaciju i obuku ljudstva i da je prestala da krijumčari oružje u treće zemlje.
Time su, sada se čini, okončani u Severnoj Irskoj višedecenijski oružani sukobi katolika koji su uglavnom za nezavisnost i protestanata koji su uglavnom probritanski nastrojeni. 3.600 ljudi stradalo je u tim sukobima, od čega je otprilike polovinu pobila IRA.
Jučerašnji nalaz Nezavisne komisije pozdravili su gotovo svi relevantni političari: premijeri Ujedinjenog Kraljevstva i Republike Irske Toni Bler (Tony Blair) i Berti Ahern (Bertie) govore o "istorijskom trenutku" ... "koji mora biti iskorišćen" ... "za trajni politički sporazum" strana u Severnoj Irskoj. Njih dvojica su uložili ogroman politički kapital u rešenje problema severa irskog ostrva koje je proteklih godina dobilo značajnu autonomiju pod uslovom potpune saradnje protestanata i katolika i njihove srazmerne zastupljenosti u parlamentu, pravosuđu, policiji i ostalim državnim službama.
Iduće sedmice su pregovori vođa katolika i protestanata tokom kojih bi prvi put trebalo da sednu licem i lice čelnik Šin Fejna (Sinn Fein) - političkog krila IRA-e Džeri Adams (Gerry) i vođa radikalnih protestanata, sveštenik Ian Pejzli (Paisley), poznat, među ostalim, po tome što je 1988. u Evropskom parlamentu prekinuo govor tadašnjeg poglavara Rimokatoličke crkve pape Jovana Pavla II (Ioannes Paulus) uzvicima "antihrist!".
Pet šestina ostrva Irska je, britanskim Aktom o Vladi Irske iz 1920. i Anglo-irskim sporazumom sklopljenim godinu dana kasnije, pripalo državi Irskoj, a jedna šestina ostrva, njegov sever, je pod kontrolom Londona kao deo Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Severne Irske.
Grupa dobrovoljaca koja se pre 85 godina usprotivila podeli ostrva Irske formirala je još tada Irsku republikansku armiju kao formaciju koja je trebalo da stane na put onome što su njeni tvorci smatrali britanskom okupacijom.
Vlasti u Londonu su zabranile rad IRA-e još 1936. Formacija se i pre i nakon toga nekoliko puta delila, ali je njeno najtvrđe jezgro ostajalo dosledno u prvobitnoj ideji – ostvariti oružanim putem nezavisnost od britanske krune. Nakon nemira i britanskih trupa na ulicama Belfasta tokom šezdesetih, jedno krilo IRA-e je proglasilo je 1972. prekid oružanih akcija. Ostatak je pokrenuo kampanju koja je početkom sedamdesetih izgubila dobar deo podrške u narodu nakon što su britanski padobranci ubili trinaest demonstranata u akciji kasnije nazvanoj "krvava nedelja".
I taj deo IRA-e je proglasio 1997. prekid neprijateljstava, ali se ponovo izdvojilo najtvrđe krilo koje je odbijalo da položi oružje. Konačno, jula prošle godine IRA je objavila da definitivno prelazi na isključivo političko delovanje. Tri meseca kasnije međunarodni posmatrači su ocenili da je ta grupacija prvi put u 85 godina postojanja zaista položila oružje.
Nezavisna komisija stručnjaka sastavljena od bivših agenata američke Centralne obaveštajne agencije (CIA) i antiterorističkog odeljenja britanskog Scotland Yarda ocenila je juče da je IRA to zaista učinila i da ta grupacija više ne predstavlja opasnost. Ocena je da IRA nije samo okončala oružane aktivnosti već i da je zatvorila centre sa regrutaciju i obuku ljudstva i da je prestala da krijumčari oružje u treće zemlje.
Time su, sada se čini, okončani u Severnoj Irskoj višedecenijski oružani sukobi katolika koji su uglavnom za nezavisnost i protestanata koji su uglavnom probritanski nastrojeni. 3.600 ljudi stradalo je u tim sukobima, od čega je otprilike polovinu pobila IRA.
Jučerašnji nalaz Nezavisne komisije pozdravili su gotovo svi relevantni političari: premijeri Ujedinjenog Kraljevstva i Republike Irske Toni Bler (Tony Blair) i Berti Ahern (Bertie) govore o "istorijskom trenutku" ... "koji mora biti iskorišćen" ... "za trajni politički sporazum" strana u Severnoj Irskoj. Njih dvojica su uložili ogroman politički kapital u rešenje problema severa irskog ostrva koje je proteklih godina dobilo značajnu autonomiju pod uslovom potpune saradnje protestanata i katolika i njihove srazmerne zastupljenosti u parlamentu, pravosuđu, policiji i ostalim državnim službama.
Iduće sedmice su pregovori vođa katolika i protestanata tokom kojih bi prvi put trebalo da sednu licem i lice čelnik Šin Fejna (Sinn Fein) - političkog krila IRA-e Džeri Adams (Gerry) i vođa radikalnih protestanata, sveštenik Ian Pejzli (Paisley), poznat, među ostalim, po tome što je 1988. u Evropskom parlamentu prekinuo govor tadašnjeg poglavara Rimokatoličke crkve pape Jovana Pavla II (Ioannes Paulus) uzvicima "antihrist!".
