Između 2019. i 2020. je dijagnostikovano 24 odsto manje novih slučajeva zaraze HIV virusom, navodi se u zajedničkom izvještaju Regionalne kancelarije Svjetske zdravstvene organizacije (SZO) za Evropu i Evropskog centra za spriječavanje i kontrolu bolesti (ECDC).
U izvještaju objavljenom 30. novembra, dan uoči obilježavanja Svjetskog dana borbe protiv HIV/AIDS-a, navodi se da je do pada došlo zbog smanjenog broja testova na HIV zbog pandemije korona virusa.
Prema izvještaju, ovo je alarmantna situacija, s obzirom da je broj infekcija HIV-om u Evropi u porastu prethodnih godina. Podaci pokazuju da je broj ljudi koji žive sa HIV-om, bez postavljene dijagnoze, takođe u porastu.
Čitajte: UN vjeruje da bi mogli pobijediti AIDS do kraja 2030. godineUprkos manjem broju dijagnoza i manjem broju prijavljenih slučajeva tokom 2020. godine, u 46 zemalja od 53 u evropskoj regiji je utvrđeno 104.765 novih slučajeva zaraze. U ovoj broj je uračunat 14.971 slučaj iz Evropske unije, odnosno Evropskog ekonomskog prostora. Ovaj broj odgovara prosjeku od 11,8 novih slučajeva na 100.000 stanovnika evropske regije.
“Svijet je fokusiran na pandemiju COVID-19, ali ne možemo zaboraviti jedan drugi smrtonosni virus koji uništava živote i zajednice već skoro 40 godina. Otkad je HIV prvi put identifikovan 1984. godine, uzeo je više od 35 miliona života, što ga čini jednom od najdestruktivnijih pandemija u istoriji”, rekao je dr Hans Henri P. Kluge, regionalni direktor SZO za Evropu.
“Posljednjih godina, mnoge zemlje u Evropi su povećale broj testova i poboljšale tretmane, istovremeno se boreći sa stigmatizacijom zaraženih. Ali novi podaci, prikupljeni od pojave korona virusa, daju zabrinjavajuću sliku i sugerišu da mnogi žive sa HIV-om koji nije dijagnoziran, što može imati dugoročne posljedice na njihov kvalitet života”, istakao je Kluge.
Vaš browser nepodržava HTML5
'Mislio sam da se HIV dešava drugima'
On je dodao da i dalje ima mnogo stigmatizacije, diskriminacije i pogrešnih informacija vezanih za ovaj virus, sa velikim razlikama u postavljenim dijagnozama i tretmanima širom evropske regije. Ipak, tvrdi da “zajedno možemo da okončamo AIDS do 2030. godine”.
Prošla godina je bila ključna za HIV, kada je bilo potrebno dostići globalni cilj 90-90-90 (da 90% onih koji žive sa HIV-om znaju svoj status, 90% onih koji imaju dijagnozu uzimaju antiretrovirusnu terapiju te da je u 90% njih postignuta nemjerljiva viremija što onemogućava daljnje prenošenje HIV infekcije čak i nezaštićenim polnim odnosom, op. prev), da bismo stigli do zacrtanih ciljeva za 2030. godinu, rekla je dr Andrea Amon, direktorka ECDC-a.
“Broj slučajeva je opao u 2020. godini, ali vjerovatno se veliki broj neprijavljenih slučajeva odnosi na one koji nisu rano otkriveni, zbog problema sa dostupnošću testova zbog korona virusa”, istakla je ona.
Čitajte: Umrla prva osoba izliječena od HIV-a nakon borbe s leukemijomKaže da je malo vjerovatno da će veliki dio Evrope ispuniti ciljeve za 2030. godinu osim ako se ne popune značajne praznine u prevenciji, testiranju i tretmanu.
“U narednim godinama moramo pomno pratiti trendove, da situacija zbog COVID-19 ne bi postala još gora sa kasnim dijagnozama HIV-a. Moramo da pojačamo primarnu prevenciju, ali i da bolje razumijemo stigmu zaraženih ovim virusom”, istakla je ona.
Pandemija HIV-a još nije završena
Nalazi iz izvještaja pokazuju da pandemija HIV-a nije gotova, te da postoji opasnost da globalni ciljevi zacrtani za 2030. neće biti ispunjeni.
Način transmisije virusa varira širom Evrope, ali je seksualna transmisija između muškaraca i dalje najčešći način prenosa u EU. Heteroseksualna transmisija, kao i transmisija kod intravenoznih korisnika narkotika, su najčešći vidovi prenosa na istoku regije.
Čitajte: Srbija: Veliki broj ljudi ne zna da je inficiran HIV-omNeki značajni dijelovi populacije, kao što su djeca i muškarci, i dalje nisu dovoljno obuhvaćeni testiranjem, prevencijom i staranjem. Ove nejednakosti su dodatno pojačane tokom pandemije korona virusa.
Države moraju da se fokusiraju na prevenciju i testiranje koje je blisko korisnicima, a cilj trebaju biti ključne grupe stanovništva.
Uoči Svjetskog dana borbe protiv HIV/AIDS-a, SZO poziva svjetske lidere i građane da se udruže i suoče sa nejednakostima, te da svi imaju pristup ključnim servisima u borbi sa HIV-om.
Više od 27 miliona zaraženih na liječenju
Tokom prošle godine od 37,6 miliona ljudi sa HIV-om, 27,4 miliona ljudi nalazilo se na liječenju, pokazuju podaci Zajedničkog programa Ujedinjenih nacija za HIV/AIDS (UNAIDS). Procjenjuje se da je kvalitetan tretman spriječio 16,2 smrtnih slučajeva od 2001. godine.
Broj smrtnih slučajeva velikim dijelom pao je zbog antiretrovirusne terapije, a u posljednjih deset godina broj slučajeva pao je za 43 posto.
Kako navodi UNAIDS najmanje 40 zemalja je na putu da postignu 90 postotni pad smrtnosti zbog AIDS-a, uključujući devet zemalja u istočnoj i južnoj Africi.
No, bolesti povezane sa AIDS-om i dalje su vodeći uzrok smrti žena u sobi od 15 do 49 godina u subsaharskoj Africi.
Čitajte: Kejptaun žarište korona virusa u Africi, AIDS može da odnese duplo više životaSvake sedmice, piše UNAIDS, 5.000 djevojaka u dobi od 15 do 24 bude zaraženo HIV-om.
Za sad, UNAIDS je postavio cilj da do 2025. godine osiguraju pružanje usluga za 95 posto onih kojima su potrebne, smanjenje godišnjeg broja zaraženih na manje od 370.000 i smanjenja smrtnih slučajeva na manje od 250.000.
Tokom prošle godine 1,5 miliona osoba zaraženo je HIV-om, dok je 690.000 preminulo.