Dostupni linkovi

Zbog čega crnogorska opozicija ne uspijeva zajedno na izbore


Lideri nekih od opozicionih stranaka Nebojša Medojević (Pokret za promjene), Srđan Milić (Socijalistička narodna partija), Andrija Mandić (NOVA) i Neven Gošović (Socijalistička narodna partija), mart 2010.
Lideri nekih od opozicionih stranaka Nebojša Medojević (Pokret za promjene), Srđan Milić (Socijalistička narodna partija), Andrija Mandić (NOVA) i Neven Gošović (Socijalistička narodna partija), mart 2010.
I prije nego što su parlamentarni izbori bili raspisani aktuelna vladajuća koalicija Demokratske partije socijalista i Socijaldemokratske partije je odlučila da i na narednim izborima, zakazanim za 14.oktobar nastupe na jedinstvenoj izbornoj listi.

Odluci o zajedničkom nastupu prethodili su međusobni sukobi na lokalnom nivou, ali i na državnom oko ekonomskih tema ali djelom i političkih. To nije smetalo da ekspresno obje partije zaključe da treba i ovoga puta da zajednički nastupe i osvoje vlast.

Na drugoj strani, epilog pregovora o zajedničkom nastupu opozicionih stranaka je takav da će se za sada vladajućoj koaliciji suprostaviti najmanje četiri politička opoziciona subjekta – demokratski front, Socijalistička narodna partija, koalicija srpskih nacionalnih stranaka i Pozitivna Crna Gora.

Dio javnosti je očekivao da će, pregovori o zajedničkom nastupu političkog saveza pod nazivom Demokratski front i Socijalističke narodne partije, rezultirati poslije dužeg vremena formirnjem široke opozicione liste.

Međutim, uslovi Socijalističke narodne partije o podjeli mandata su bili neprihvatljivi za lidere Demokratskog fronta, a rezultat su formiranje zasebnih lista i širenje konkurencije na opozicionoj strani.

Fenomen lakog i brzog dogovora o koalicionom nastupu na izborima partija na vlasti i veoma teških pregovora i gotovo nemogućeg formiranja zajedničke izborne liste u opozicionim redovima traje više godina unazad.

Na pitanje šta su razlozi lakog i brzog dogovora vladajućih stanaka o zajedničkom nastupu, odgovara direktorka centra za građansko obrazovanje Daliborka Uljarević:

"Postoje dva ključna razloga. Prvo, partije na vlasti vežu veliki i ozbiljni interesi čiji gubitak može praktično da vodi i efektivnom nestanku ali i svakako trajnoj političkoj penziji nekih funkcionera. Drugo, partije na vlasti imaju daleko veći stepen unutrašnje discipline, tu gvozdeni zakon oligarhije besprekorno funkcioniše. I upravo taj strah od sankcije na ličnoj i partijskoj osnovi je snažan mobilizacijski lijepak koji brojne razlike čvrsto drži unutar istih i rijetko utične na ono što je konačni koalicioni izraz."

Crnogorci mimo svijeta

I nekadašnji parlamentarac i predsjednik Narodne stranke Dragan Šoć smatra da vlast ne želi da dovede u pitanje stečeni status i privilegije koje proizilaze iz vlasti.

"Što se opozicije tiče, mislim da je tu problem u nekim sujetama", ocjenjuje Dragan Šoć.

"Ovi na vlasti imaju što da izgube. Znači, oni su uhodana mašina gdje su svi uglavnom zadovoljeni i vlašću i svim privilegijama koje idu uz vlast i naravno oni ne žele to da dovode u pitanje. Što se opozicije tiče, mislim da je tu problem u nekim sujetama u nekom, da ga tako nazovem, prvačenju bez ikakve potrebe. Prosto, kao da niko u Crnoj Gori nije čuo kako je smijenjen Slobodan Milošević", kaže Dragan Šoć.

Za činjenicu da opozicija ne može da dogovori zajednički nastup na izborima posljednjih minimum šest godina, Dragan Šoć kaže da nema racionalno objašnjenje.

"Tačno je da se to ponavlja i ne samo to. Kako koji izborni ciklus ide sve su veći jazovi između opozicije, sve im je teže da se dogovore. Ja stvarno nemam logično, racionalno objašnjenje za taj fenomen, osim ako objašnjenje nije – mi smo Crnogorci mimo svijeta. To bi jedino moglo da bude neko objašnjenje", navodi Šoć.

Objašnjavajući dugogodišnje opoziciono nejedinstvo u izbornom periodu, Daliborka Uljarević navodi između ostalog da razlozi leže u organizacionim problemima, partijskoj nedisciplini, međusobnim nadgornjavanjima, nepovjerenju.

Naspram toga stoji veliko nezadovoljstvo građana i potreba za reformama što ujedinjuje pojedine subjekte na opozicionoj sceni.

"Većina opozicionih partija ima ozbiljne organizacione probleme koji za posljedicu imaju nepostojanje partijske discipline u oba smjera – rukovodstva prema članstvu i nižim funkcionerima i članstva i nižih funkcionera prema rukovodstvu. Njihov je potencijalni gubitak manji jer ga oni cijene u odnosu na postojeću situaciju koja je generalno loša. Tu se nerijetko radi o međusobnim nadgornjavanjima nego o argumentovanoj kritici vlasti što svakako sužava prostor za koaliciju. Za sada ono što imamo od opozicionog jedinstva je više rezultat velikog nezadovoljstva građana sa kojima neki opozicioni lideri više manipulišu nego što se radi o osmišljenoj strateškoj platformi koja kao osnovu ima javni interes i potrebu za reformama", zaključuje Daliborka Uljarević.
XS
SM
MD
LG