U Memorijalnom centru Potočari kod Srebrenice je, dan nakon klanjanja kolektivne dženaze za 19 žrtava genocida, u ponedjeljak 12. jula, počela aktivnost na reekshumaciji i reasocijaciji žrtava srebreničkog genocida.
U naredne dvije sedmice biće otvorena 92 mezara ranije ukopanih žrtava kako bi se njihovim posmrtnim ostacima dodali dijelovi skeleta koji su naknadno pronađeni i identifikovani.
Ova aktivnost obavlja se svake godine nakon što se DNK analizom utvrdi pripadnost posmrtnih ostataka žrtava genocida.
Član Instituta za traženje nestalih osoba Bosne i Hercegovine (BiH) Sadik Selimović je za Radio Slobodna Evropa (RSE) objasnio postupak podsjećajući da su u Memorijalnom centru 'mnoge žrtve genocida pokopane sa nekompletnim posmrtnim ostacima'.
„Prekopavanjem drugih masovnih grobnica pronalazimo mnogo skeletnih ostataka, a DNK analizom se utvrdi pripadnost žrtvi i onda radimo reekshumaciju i određenoj osobi doturamo skeletne ostatke. Neki dijelovi jedne osobe pronalažni su u čak pet masovnih grobnica. To nam govori da su primarne grobnice prekopavane i njihova tijela ili dijelovi prevoženi na razne lokacije“ rekao je za RSE Selimović.
Ovaj proces u Memorijalnom centru Potočari obavlja se uz odobrenje i prisustvo članova porodice, a današnjoj je prisustvovao Ramo Hirkić, čiji je otac Jusuf sahranjen u Memorijalnom centru prilikom prve dženaze.
„Teško mi je bilo kada sam prisustvovao dženazi svom ocu, ali, ovo mi je još teže palo jer sam saznao da su kosti moga oca, nakon što je ubijen, prebacivane u druge masovne grobnice i opet nije kompletno tijelo. Zadnji put sam ga vidio 1993. Tada sam bio ranjen i helikopterom prebačen u Tuzlu i kasnije na liječenje u Iran. Vratio sam se i evo, susrećem se sa teškom istinom o stradanju svog oca“, rekao je Hirkić za RSE.
Reasocijaciji skeletnih ostataka uz porodice žrtava, prisustvuju i predstavnici Tužilaštva BiH, istražitelj Instituta za nestale osobe BiH, antropolozi Međunarodne komisije za nestale osobe (ICMP), te patolog.
Iz Instituta je saopšteno da će svakog dana biti otvoreno najmanje deset mezara, a da će od ukupnog broja žrtava čiji se mezari ove godine otvaraju, jedna reekshumirati po treći put.
„I pored toga što izvršimo reasocijaciju, opet su mnoga tijela nekompletna. Ali, potrudićemo se da u narednom periodu pronađemo i identifikujemo što više dijelova žrtava genocida. Baš zbog toga što su mnoga tijela nekompletna, porodice se još ne odlučuju da se njihovi posmrtni ostaci pokopaju u Memorijalni centar Potočari“, istakao je Selimović.
U Memorijalnom centru Srebrenica - Potočari do sada je radi kompletiranja tijela urađeno 859 reekshumacija.
U prostorijama Podrinje identifikacionog projekta nalaze se posmrtni ostaci još 491 žrtve genocida koje su do sada identificirane i koji čekaju saglasnost porodica za reasocijaciju.
Tokom genocida u Srebrenici u julu 1995. godine snage Vojske Republike Srpske ubile više od 8.000 muškaraca i dječaka u Srebrenici i okolini.
Za ove zločine do sada je osuđeno 47 osoba na više od 700 godina zatvora.
Pred Tribunalom u Hagu na doživotnu kaznu zatvora zbog genocida i zločina protiv čovječnosti su osuđeni nekadašnji predsjednik bosanskohercegovačkog entiteta Republika Srpska (RS) Radovan Karadžić, te glavni komandant Vojske RS Ratko Mladić.
