Britanski fizičar Piter Higs (Peter Higgs), dobitnik Nobelove nagrade koji je predložio postojanje takozvane "božje čestice" koja je pomogla u objašnjavanju kako je materija nastala posle Velikog praska, preminuo je u 95. godini, saopštio je u utorak Univerzitet u Edinburgu.
Univerzitet, na kojem je Higs bio profesor emeritus, saopštio je da je fizčar preminuo u ponedeljak "u miru kod kuće posle kratke bolesti".
Higs je 1964. godine predvideo postojanje nove čestice – takozvanog Higsovog bozona, ali će proći skoro 50 godina pre nego što je postojanje čestice moglo biti potvrđeno na Velikom hadronskom sudaraču.
Higsova teorija se odnosila na to kako subatomske čestice koje su gradivni blokovi materije dobijaju svoju masu. Ovo teorijsko razumevanje je centralni deo takozvanog Standardnog modela, koji opisuje fiziku gradivnih elemenata univerzuma.
Univerzitet u Edinburgu je naveo da je Higsov revolucionarni rad iz 1964. pokazao kako "elementarne stiču postižu masu kroz postojanje nove subatomske čestice" koja je postala poznata kao Higsov bozon.
Naučnici u Evropskoj organizaciji za nuklearna istraživanja (CERN) 2012. godini, u jednom od najvećih otkrića u fizici u poslednjih nekoliko decenija, objavili su da su konačno pronašli Higsov bozon pomoću sudarača čestica vrednog 10 milijardi dolara izgrađenog u tunelu dugom 27 kilometara ispod švajcarsko-francuske granice.
Higs je za svoj rad dobio Nobelovu nagradu za fiziku 2013, zajedno sa Fransoom Englertom (Francois) iz Belgije, koji je nezavisno došao do iste teorije.
Iako je Higs svojim revolucionarnim teorijskim radom pomogao je da se objasni kako univerzum ima masu, rešivši jednu od najvećih zagonetki u fizici, kada je stigla objava na koju je čekao pola veka, skromnog fizičara nije bilo nigde, jer se na zadnja vrata iskrao u kafanu, navodi se u njegovoj biografiji "Elusive" iz 2022.
Higs je kasnije priznao da je iznenadna slava bila "malo smetnja".
Univerzitet u Edinburgu, na kojem je Higs predavao i istraživao u različitim svojstvima od 1950-ih, naveo je da je skromni fizičar bio "sjajan učitelj i mentor" koji je inspirisao "generacije mladih naučnika".
Izvori: AP, AFP
