Ljudska prava pod lupom Brisela

Kada su šefovi država i vlada članica Evropske unije nedavno odobrili Crnoj Gori uslovan početak pristupnih pregovora u junu naredne godine, prvi put su među tri uslova da se to i dogodi naglasili unaprjeđenje fundamentalnih ljudskih prava.

Prema podacima međunarodnih i domaćih organizacija nije mali broj struktura u crnogorskom društvu čija se prava krše.

Upravo su ljudska prava na Pravnom fakultetu okupila predstavnike države, NVO sektora i međunarodnih organizacija.

Studenti pravnog fakulteta vjeruju da država i njene institucije mogu u tom kratkom roku da poboljšaju stanje ljudskih prava u crnogorskom društvu.



I šef delegacije Evropske unije u Podgorici Leopold Maurer poručuje institucijama Crne Gore da je poboljšanje stanja ljudskih prava oblast koju će Brisel posebno nadgledati.

"Ljudska prava moraju da budu primijenjena i ja misli da proces koji počinjemo sa Crnom Gorom i koji počinjemo odmah nakon odluke o
uslovnom početku pregovora. Omogućiće nam da pratimo šta Crna Gora radi u ovoj oblasti. To ćemo raditi u kontinuitetu i do juna podnijećemo izvještaj o tome šta Crna Gora radi na tom planu", naglasio je Maurer.

Među grupama i strukturama crnogorskog društva najugroženiji su pripadnici romske populacije, apatridi, odnosno osobe bez državljanstva, žene, LGBT osobe, ali i radnici i studenti.

I studenti pravnog fakulteta saglasni su da su ljudska prava navedenih grupa najugroženija.




Osobe bez državljanstva višestruko diskriminisane

I dok su ostale grupacije nekako najvidljivije u medijima kada se govori o ugrožavanju ljudskih prava, apatridi, odnosno osobe bez državljanstva zauzimaju posebno mjesto jer su višestruko diskriminisani, samim tim jer bez državljantsva i odgovarajuće dokumentacije ostaju bez najosnovnijih prava.

U Crnoj Gori ih prema podacima MONST-a ima 4.312 osoba dok se špekuliše o cijelih 60 hiljada apatrida.

Među apatridima najviše ima Roma sa Kosova a njihov najveći problem je što bez državljanstva nemaju pravo na zdravstvenu zaštitu, a bez tog prava u Crnoj Gori rađaju se Romi kojih nema u knjigama rođenih.

Prema istraživanju Akcije za ljudska prava u Crnoj Gori je u 2011. bilo 318 romske djece rođene u Crnoj Gori koja nijesu upisana u matične knjige.

"Nemaju status interno raseljenog lica ili neki drugi status koji poznaje crnogorsko zakonodavstvo. Čim nemaju legalan status nemaju zdravstvenu zaštitu, a čim nemaju tu zaštitu oni ne mogu da rode dijete u zdravstvenim ustanovama, a da ne plate porođaj koji mnogo košta – 300, 400, 500, 600 eura i to zavisi od opštine do opštine i od bolnice do bolnice. Samim tim ta lica su primorana da rode dijete u svojoj kući, bez upisa u matičnu knjigu rođenih, bez ljekara, bez babice", navodi Slobodan Raščanin iz UNHCR-a.