Tenzije su i dalje visoke na granici između Evropske unije i Belorusije nakon što su poljski vojnici pritvorili oko 100 migranata koji su ilegalno ušli u ovu članicu evropskog bloka, dok su stotine drugih vraćene u Irak iz Minska letom Iraki Airvways-a, prenosi redakcija Radija Slobodna Evropa na engleskom jeziku.
U međuvremenu, beloruske vlasti su ispraznile glavne kampove na granici sa Poljskom u kojima su se migranti skupljali, potvrdile su poljske vlasti.
Taj potez Minska mogao bi da smanji tenzije izmedju Istoka i Zapada, nakon što je kriza prethodnih nedelja prerasla u veliku konfrontaciju dve strane, navodi Rojters.
Poljski graničari su saopštili da su kampovi blizu granice na zapadu Belorusije danas bili potpuno prazni, što je potvrdio i predstavnik Belorusije.
"Ovi kampovi su sada prazni, migranti su najverovatnije odvedeni u transportno-logistički centar, koji nije daleko od graničnog prelaza Bruzgi", rekao je portparol poljske granične službe.
Beloruska državna agencija Belta navela je da su migranti prebačeni u skladište daleko od granice.
Poljska: Beloruske vlasti orkestrirale prelaz migranata
Poljska vojska optužila je Minsk da je orkestrirala prelaz desetina migranata preko granice u ranim satima 18. novembra, deo grupe od nekoliko hiljada ljudi sa Bliskog istoka koji se od leta okupljaju u blizini granice između Poljske i Belorusije, trpeći sada niske temperature i teške uslove u nadi da će ući u Evropsku uniju.
Ministarstvo odbrane u Varšavi saopštilo je da su beloruske snage izvršile izviđanje, a zatim navodno oštetile graničnu ogradu.
"Potom su Belorusi naterali migrante da gađaju poljske vojnike kamenjem kako bi im skrenuli pažnju. Pokušaj prelaska granice dogodio se nekoliko stotina metara dalje", dodaje ministarstvo.
Do ovog incidenta je došlo nekoliko sati pre nego što je 431 migrant ukrcan u avion u Minsku da bi se vratio kući, saopštilo je iračko ministarstvo spoljnih poslova.
Iračko ministarstvo je saopštilo da su u ovoj grupi uglavnom Kurdi. Stoga se očekuje da c se avion prvo zaustaviti u Irbilu, gradu u iračkom autonomnom regionu severnog Kurdistana, pre nego što odleti za Bagdad.
Portparolka predsednika Belorusije Aleksandra Lukašenka Natalija Ajsman rekla je 18. novembra da se u zemlji trenutno nalazi oko 7.000 migranata, od toga 2.000 u područjima blizu granice.
Belorusija je ranije u četvrtak saopštila da je Lukašenko predložio nemačkoj kancelarki Angeli Merkel plan za rešavanje krize, prema kojem bi EU primila 2.000 ljudi, dok bi Minsk vratio kući još 5.000.
Ali nemački ministar unutrašnjih poslova Horst Zehofer odbacio je predlog.
Iračani, posebno Kurdi, čine veliki deo migranata koji su se slili u Belorusiju u nastojanju da se domognu EU. Najmanje osam osoba je poginulo na granici otkako je kriza izbila u leto, uključujući 19-godišnjeg Sirijca koji se udavio u reci pokušavajući da pređe u EU.
Poljska je 17. novembra upozorila da bi kriza mogla da traje mesecima ili čak godinama, dan nakon što su njene vojne snage upotrebile suzavac i vodene topove da odvrate migrante koji su bacali kamenje.
EU i G7 kritikuju Belorusiju
EU tvrdi da je Bjelorusija stvorila krizu kao odmazdu za sankcije na ovu bivšu članicu SSSR-a. Zvanični Minsk i njihov ključni saveznik, Rusija, odbacuju ove optužbe i kritikuju vlasti EU zbog odbijanja da propuste migrante preko grnice.
Poljsko ministarstvo odbrane je saopštilo da su u posljednjem incidentu, bjeloruske snage “vrlo vjerovatno” oštetilo bodljikavu žicu koja ide duž granice ove dvije republike.
Navedeno je da su Bjelorusi nakon toga natjerali migrante da gađaju kamenjem poljske vojnike da im odvuku pažnju, a da su pokušali preći granicu nekoliko stotina metara niže.
Ministri spoljnih poslova zemalja članica Grupe sedam (G7) i visoki predstavnik EU osudili su organizovanje ilegalnih migracija preko granice koje vrše vlasti Bjelorusije, navodi se u saopštenju koje je objavljeno na internet stranici Stejt departmenta.
Oni su izrazili solidarnost sa Poljskom, Litvanijom i Letonijom, koje su pogođene prilivom migranata na granici. Ministri G7 i visoki predstavnik EU ocijenili su priliv migranata kao "provokativnu upotrebu neregularnih migracija u sklopu hibridne taktike".
"Pozivamo vlasti da smjesta prekinu agresivnu i eksploatatorsku kampanju kako bi se spriječile dodatne žrtve i patnja. Međunarodne organizacije moraju da dobiju neposredan i neometan pristup za isporuku humanitarne pomoći", ističe se u saopštenju.
Ministri G7 pohvalili su EU koja blisko sarađuje sa zemljama iz kojih dolaze migranti i kroz koje su prošli, kako bi se okončali postupci bjeloruskih vlasti.
Pomoć EU za migrante
Evropska unija će poslati pomoć u vrijednosti 700.000 evra migrantima na bjeloruskoj granici nakon kritika da malo čine da pomognu hiljadama ljudi zarobljenih u šumama na niskim temperaturama, najavljeno je 17. novembra. Migranti će dobiti deke, hranu i drugu pomoć.
U znak hitnosti rješavanja situacije njemačka kancelarka Angela Merkel razgovarala je sa bjeloruskim liderom Aleksandrom Lukašenkom drugi put u tri dana.
Dan nakon što su poljski graničari upotrijebili vodene topove protiv migranata koji su bacali kamenje, situacija na granici se smirila. Poljski i bjeloruski graničari kažu da se oko ograde nalazi 2.000 migranata.
Predsjednica Evropske komisije Ursula von der Leyen (Fon der Lejen) najavila je da će EU poslati pomoć, te je rekla da je na Lukašenku da zaustavi krizu za koju Evropa vjeruje da je stvorio namjerno.
Predsjednik Poljske Andžej Duda je 17. novembra, ocijenio da na granici Poljske i Bjelorusije nema vojne opasnosti, već se radi o civilnom problemu. Tokom zvanične posjete Crnoj Gori, on je poručio da će Poljska štiti granicu i zbog obaveza prema EU.
Eskalacija krize nakon uvođenja sankcija
Migranti koji se nekoliko dana nalaze na granici između Belorusije i Poljske, sukobili su se u utorak, 16. novembra, s poljskim snagama, koje su uzvratile vodenim topovima, suzavcem i dimnim bombama. Hiljade ljudi, uglavnom s Bliskog istoka, borave u improvizovanim kampovima, pokušavajući ilegalno da uđu u EU.
Situacija na bjeloruskoj strani granice s Poljskom, Latvijom i Litvanijom, pogoršala se posljednjih dana, nakon što je EU ažurirala paket sankcija za Bjelorusiju. Nove kazne Brisela usmjerene su na oko 30 bjeloruskih zvaničnika, državnu aviokompaniju i turističke agencije optužene za prevoz migranata na granicu.
EU optužuje bjeloruskog lidera Aleksandra Lukašenka da je orkestrirao krizu tako što je ohrabrivao migrante da dođu u zemlju, a zatim ih slao na granicu EU. Lukašenko odbacuje optužbe i krivi Zapad za nastalu situaciju.
Prema procjenama Poljske, između 3.000 i 4.000 migranata se nalazi duž granice sa Bjelorusijom, a najveća grupa je nedaleko od graničnog prelaza Bruzgi-Kuznica.
Crveni krst Bjelorusije navodi da se u skladištu nedaleko od tog prelaza nalazi oko 1.000 migranata, a oko 800 ih boravi na otvorenom.
