Za Irance kojima su od Islamske revolucije simbol strogi sveštenici, general Qasem Soleimani (Kasem Solejmani) je bio najistaknutija ličnost nacionalnog otpora šiitske teokratije, suočene s četiri decenije američkog pritiska, navodi AP u profilu Soleimanija.
Za Sjedinjene Države i Izrael on je bio ličnost iz senke na čelu iranskih posredničkih (proxy) snaga, odgovornih za borce u Siriji koji podržavaju predsednika Bashara al-Assada (Bašar el Asad), a koje su odgovorne i za smrt američkih vojnika u Iraku.
Soleimani je preživeo rat Irana 1980-ih godina sa Irakom i preuzeo komandu nad elitnim snagama "Kuds" Revolucionarne garde Irana, zaduženim za vojne akcije Islamske Republike u inostranstvu.
Bio je relativno nepoznat i u Iranu sve do američke invazije na Irak 2003. godine, a Soleimanijeva popularnost i mističnost su rasli pošto su američki zvaničnici pozvali na njegovo ubistvo.
Deceniju i po kasnije Soleimani je postao najprepoznatljiviji iranski komandant na bojnom polju, zanemarujući pozive da uđe u politiku, ali postajući jednako moćan, ako ne i više, od civilnog rukovodstva.
U američkom napadu iz vazduha 62-godišnji Soleimani je poginuo dok se spremao da otputuje sa Međunarodnog aerodroma Bagdada rano 3. januara.
Dva puta proglašavan mrtvim
Soleimani je ranije nekoliko puta proglašen mrtvim. Jednom je to bila avionska nesreća 2006. godine u kojoj su poginuli drugi vojni zvaničnici na severozapadu Irana, a drugi put bombaški napad u Damasku 2012. godine u kojem su ubijeni Assadovi pomoćnici.
Soleimani je rođen 11. marta 1957. godine. Malo se zna o njegovom detinjstvu, mada iranski izveštaji govore da je Soleimanijev otac bio seljak koji je dobio komad zemlje od šaha Mohammada Reze Pahlavija (Mohamad), ali kasnije je utonuo u dugove.
Kada je imao 13 godina, Soleimani je počeo da radi u građevinarstvu, a kasnije u Vodovodu grada Kermana. Iranska revolucija 1979. godine s vlasti je uklonila šaha, a Soleimani se pridružio Revolucionarnoj gardi. Poslat je na severozapad Irana u snagama koje su posle Revolucije suzbijale nemire Kurda.
Ubrzo je Irak napao Iran i započeo je dugi, krvavi osmogodišnji rat. U borbama je poginulo više od milion osoba, a Iran je slao lako naoružane vojnike u minska polja i pod vatru iračkih snaga, uključujući dečake-vojnike. Soleimanijevu jedinicu iračke snage napale su tada i hemijskim oružjem.
Usred tog pokolja, Soleimani je postao poznat po protivljenju "besmislenim pogibijama" na bojnom polju, duboko žaleći kada je svoje ljude slao u borbu, grleći svakog ponaosob.
Nakon iračko-iranskog rata, Soleimani nekoliko godina nije bio u javnosti, što analitičari pripisuju njegovim neslaganjem tokom rata sa Hashemijem Rafsanjanijem (Hašemi Rafsandžani) koji će biti predsednik Irana od 1989. do 1997.
Posle Rafsanjanijja, Soleimani je postao šef snaga "Kuds". Takođe se toliko približio Khameneiju (Hamenei) da je Vrhovni vođa vodio ceremoniju venčanja generalove ćerke.
Komandovao operacijama u inostranstvu
Kao šef snaga "Kuds" - što je iranski naziv za Jerusalim, Solemani je komandovao operacijama Garde u inostranstvu i brzo došao u središte pažnje Amerikanaca posle njihove invazije Iraka 2003. i svrgavanja Sadama Huseina.
Američke snage optužile su "Kuds" za napad u Karbali u kojem je ubijeno pet američkih vojnika, kao i za obuku i snabdevanje proizvođača improvizovanih eksplozivnih naprava, podmetnutih na ili pod puteve.
U jednom govoru 2010. godine, američki general David Petraeus (Dejvid Petreus) podsetio je na jednu izjavu koju mu je dao Soleimani, za koju je rekao da objašnjava opseg moći Irana.
"Rekao mi je" - izneo je Petreus - "trebalo bi da znaš da ja, Qasem Soleimani, kontrolišem politiku Irana u odnosu na Irak, Liban, Gazu i Avganistan".
Pod sankcijama od 2007.
Sjedinjene Države i Ujedinjene nacije stavile su Soleimanija na listu sankcija 2007. godine, ali su se njegova putovanja nastavila. Vlasti SAD su ga 2011. godine optužile za zaveru snaga "Kudsa" da navodno unajme ubicu iz meksičkog narko-kartela da ubije jednog saudijskog diplomatu.
Pažnja koju je Zapad pridavao Soleimaniju samo je pojačala njegov uticaj kod kuće. Bio je kod Khameneija na ključnim sastancima. Poznato je da se sastao sa sirijskim predsednikom Assadom u februaru prošle godine, zajedno s vrhovnim vođom, ali bez iranskog ministra inostranih poslova Mohammada Javada Zarifa (Mohamad Džavad Zarif) koji je zato smesta podneo ostavku.
Podaci iz anketa redovno pokazuju da je Soleimani ocenjen bolje od ostalih javnih ličnosti Irana, kaže Centar za međunarodne studije Univerziteta u Merilendu, u SAD.
Ali, Soleimani je stalno odbijao pozive da uđe u politiku.
Soleimani je postao najčuveniji zbog sirijskog građanskog rata i brzog širenja militantne grupe Islamska država. Iran, glavni oslonac predsednika Assada, nekoliko puta je slao Soleimanija u Siriju da predvodi napade protiv takozvane Islamske države i drugih koji se protive Assadovoj vladavini.
Facebook Forum