Direktor sekretarijata RS za odnose sa međunarodnim krivičnim sudom u Hagu Jovan Spajić podsjeća da se neki od optuženih ne nalaze u Republici Srpskoj i smatra da institucije tog entiteta izvršavaju svoje obaveze prema Tribunalu u mjeri u kojoj je, kako kaže, to realno ostvarljivo:
«Posmatranjem, redovnim praćenjem lica koja su svrstana među ona koja pomažu, ili za koja se sumnja da pomažu haškim optuženicima – i ta obaveza se izvršava, ta lica su i dalje pod prismotrom, da ne ulazimo sad u imena itd. Republika Srpska, odnosno njene institucije, izvršavaju i obaveze po zahtjevima Haškog tribunala u procesima koji se sada tamo vode, gdje su suđenja u toku ili se suđenja pripremaju. Sigurno je da one obaveze koje se realno mogu izvršiti - to su zahtjevi u određenim predmetima za dostavljanje određene dokumentacije ili provjera određenih podataka, uglavnom u rokovima koje odredi haško tužilaštvo, - mi smo ispunjavali.»
Vlasti Republike Srpske se nikada ozbiljno nisu bavile pitanjem hapšenja optuženih za ratne zločine, već se uvijek radilo o policijskim simulacijama ili simulacijama vlade Republike Srpske, a pod pritiskom međunarodne zajednice, smatra izvršni direktor Helsinškog odbora za ljudska prava RS Branko Todorović:
«Dakle, oni su na neki način igrali hapšenja optuženih za ratne zločine i jednostavno, to su vršili pod pritiskom međunarodne zajednice. Sve ono što je urađeno u tom pravcu u proteklim godinama, bilo je zaista prije svega plod rada međunarodnih obavještajnih službi ili pritisaka međunarodne zajednice u onim nekim očiglednim i konkretnim slučajevima gdje su optuženi bili, da kažemo, neke sitne ribe, ili nisu imali namjeru negdje bježati i sakrivati se ili nisu imali dovoljno razloga za to. Oni jednostavno nisu bili toliko politički moćni da bi im ovi politički pokrovitelji pomogli u skrivanju, bježanju itd.»
U izvještaju organizacije Amnesty International također se navodi da politika dobrovoljnih predaja koju su promovisale vlasti Republike Srpske jeste rezultirala određenim transferima za Hag, ali nije doprinijela punoj saradnji Republike Srpske u smislu hapšenja i isporučivanja optuženih.
Bivši rukovodilac Službe državne bezbjednosti RS Predrag Ćeranić potvrđuje da je vlada Republike Srpske 2005. godine prišla konstruktivno saradnji sa Tribunalom, što je rezultiralo sa nekoliko predaja:
«Ali se sa tim naporima sada stalo. Izostaje i odgovor na pitanje zašto se toliko čekalo. Uloga nekih ljudi koji imaju značajnu ulogu u sektoru bezbijednosti u skrivanju haških bjegunaca uopšte nije rasvijetljena. Na primjer, Trifko Buha, šef terenske kancelarije obavještajne službe BiH u Banjaluci. Bio je ratni bodigard haškog optuženika Župljanina. Veze sa Župljaninom Buha nije prekidao ni nakon rata, a niko se nije potrudio da te veze ispita. Uloga Riste Zarića, zamjenika direktora iste službe, Dragana Andana, doskorašnjeg direktora policije MUP-a RS, i drugih, iziskuje više vremena, da bi se u ovom kontekstu pojasnila. Uopšte, saradnja vlade Republike Srpske sa Tribunalom mogla je biti mnogo djelotvornija i po tom pitanju se još može više da učini.»
«Posmatranjem, redovnim praćenjem lica koja su svrstana među ona koja pomažu, ili za koja se sumnja da pomažu haškim optuženicima – i ta obaveza se izvršava, ta lica su i dalje pod prismotrom, da ne ulazimo sad u imena itd. Republika Srpska, odnosno njene institucije, izvršavaju i obaveze po zahtjevima Haškog tribunala u procesima koji se sada tamo vode, gdje su suđenja u toku ili se suđenja pripremaju. Sigurno je da one obaveze koje se realno mogu izvršiti - to su zahtjevi u određenim predmetima za dostavljanje određene dokumentacije ili provjera određenih podataka, uglavnom u rokovima koje odredi haško tužilaštvo, - mi smo ispunjavali.»
Vlasti Republike Srpske se nikada ozbiljno nisu bavile pitanjem hapšenja optuženih za ratne zločine, već se uvijek radilo o policijskim simulacijama ili simulacijama vlade Republike Srpske, a pod pritiskom međunarodne zajednice, smatra izvršni direktor Helsinškog odbora za ljudska prava RS Branko Todorović:
«Dakle, oni su na neki način igrali hapšenja optuženih za ratne zločine i jednostavno, to su vršili pod pritiskom međunarodne zajednice. Sve ono što je urađeno u tom pravcu u proteklim godinama, bilo je zaista prije svega plod rada međunarodnih obavještajnih službi ili pritisaka međunarodne zajednice u onim nekim očiglednim i konkretnim slučajevima gdje su optuženi bili, da kažemo, neke sitne ribe, ili nisu imali namjeru negdje bježati i sakrivati se ili nisu imali dovoljno razloga za to. Oni jednostavno nisu bili toliko politički moćni da bi im ovi politički pokrovitelji pomogli u skrivanju, bježanju itd.»
U izvještaju organizacije Amnesty International također se navodi da politika dobrovoljnih predaja koju su promovisale vlasti Republike Srpske jeste rezultirala određenim transferima za Hag, ali nije doprinijela punoj saradnji Republike Srpske u smislu hapšenja i isporučivanja optuženih.
Bivši rukovodilac Službe državne bezbjednosti RS Predrag Ćeranić potvrđuje da je vlada Republike Srpske 2005. godine prišla konstruktivno saradnji sa Tribunalom, što je rezultiralo sa nekoliko predaja:
«Ali se sa tim naporima sada stalo. Izostaje i odgovor na pitanje zašto se toliko čekalo. Uloga nekih ljudi koji imaju značajnu ulogu u sektoru bezbijednosti u skrivanju haških bjegunaca uopšte nije rasvijetljena. Na primjer, Trifko Buha, šef terenske kancelarije obavještajne službe BiH u Banjaluci. Bio je ratni bodigard haškog optuženika Župljanina. Veze sa Župljaninom Buha nije prekidao ni nakon rata, a niko se nije potrudio da te veze ispita. Uloga Riste Zarića, zamjenika direktora iste službe, Dragana Andana, doskorašnjeg direktora policije MUP-a RS, i drugih, iziskuje više vremena, da bi se u ovom kontekstu pojasnila. Uopšte, saradnja vlade Republike Srpske sa Tribunalom mogla je biti mnogo djelotvornija i po tom pitanju se još može više da učini.»
