Propisivanje jednakog položaja svih crkava i vjerskih zajednica, uključujući i Crnogorsku pravoslavnu crkvu, u nacrtu novog ustava je, prema objašnjenju predsjednika Komisije za ustavna pitanja doktora Mijata Šukovića, izvedeno iz činjenice da je sloboda vjeroispovijesti pravo građana, pri čemu se nije ulazilo u kanonska određenja i prava. Kanonima se rješavaju odnosi među vjerskim zajednicama i crkvama, a oni nikako ne mogu uslovljavati državu da ona zavisno od tih regula određuje položaj pojedinih crkava i vjerskih zajednica, saopštio je Šuković. Komentarišući ovaj dio u nacrtu novog ustava, mitropolit Crnogorske pravoslavne crkve Mihailo ocjenjuje da takvim prijedlogom Crna Gora postaje građanska, multietnička i pravna država:
„Poznato je da Crnogorska pravoslavna crkva nikada nije tražila privilegovan položaj u odnosu na ostale vjerske zajednice u Crnoj Gori. Ona hoće samo da bude ravnopravna sa ostalim vjerskim zajednicama u Crnoj Gori. To je suština stvari, ali treba napomenuti da u Crnoj Gori nije prisutna samo Srpska pravoslavna crkva kao cjelina, njeno sjedište je u Beogradu. U Crnoj Gori prisustvuje samo dio Srpske pravoslavne crkve pod imenom Srpska mitropolija Srpske pravoslavne crkve.“
Na drugoj strani, pravni zastupnik Srpske prvoslavne crkve advokat Mlađen Mićović kaže da ustavopisci ugađaju dijelu vladajućih stranaka, te da ustavna odredba o vjerskim zajednicama nema pravno ni logično uporište:
„Uvođenjem CPC, odnosno Crnogorske pravoslavne crkve, u ustav i ovog puta ustavotvorci, ustavopisci, ugađaju dijelu vladajuće ideologije - protivno svakoj pravnoj logici i pravnim standardima i protivno golim činjenicama. Naime, kanoni ne poznaju i ne priznaju postojanje Crnogorske pravoslavne crkve, pa je malo začudno da ustavotvorci uvode takav kvalitet u ustav kao nešto što postoji, a navodno kažu da su pri tom pošli od činjenice da kanoni uređuju postojanje i odnose crkava. Time su, čini mi se, sami ustavopisci ušli u jednu nerazrješivu kontradikciju, jer ako su već pošli od kanona da kanoni poznaju, a oni u ustavu određuju položaj, onda su morali konsultovati činjenicu da kanoni i kanonsko pravo nije priznala niti poznaje niti priznaje Crnogorsku pravoslavnu crkvu.“
Iako u važećem Ustavu nema državne crkve, već je rečeno da su sve crkve i vjerske zajednice ravnopravne u vršenju vjerskih poslova, praktično Srpska pravoslavna crkva je imala dugo vremena status državne crkve. Crnogorska pravoslavna crkva koja je ukinuta 1920. godine Dekretom kralja Aleksandra obnovljena je 1991. godine na inicijativu svojih poštovalaca i od tada pokušava da riješi svoj status. Država je niz godina imala diskriminatorski odnos prema Crnogorskoj pravoslavnoj crkvi, dok Srpska pravoslavna crkva u Crnoj Gori, prema zvaničnom saopštenju vladinih funkcionera, ima specijalan status u Crnoj Gori. Osim što Srpska crkva ne priznaje Crnogorsku crkvu, istovremeno Crnogorska crkva traži vraćanje sakralnih objekata i ovo predstavlja izuzetno delikatno političko pitanje koje je ranije produbljivalo političke podjele u Crnoj Gori. Komentarišući dio novog ustava koji se odnosi na vjerske zajednice, analitičar religije iz Beograda Mirko Đorđević kaže da to budi veliku nadu da će biti savladane velike prepreke u odnosima države i crkve:
„Postoji mogućnost za to, kao što i tenzije u odnosima sa Srbijom, odnosno sa stavom naše Srpske pravoslavne crkve. Ja mislim da takva mogućnost postoji, ali da ne mora tako da bude. Ako se svi budu držali principa, u Crnoj Gori će slobodno delovati Srpska pravoslavna crkva, ali će slobodno delovati, to je vrlo važno, i Crnogorska prvoslavna crkva i druge konfesije i druge religijske zajednice, već prema principu koji je, da to još jednom naglasim, veoma dobar - da je država na jednakoj distanci, da je država spremna da pomogne crkve u svakom pogledu, ali da država sebi uskraćuje pravo da ona uređuje crkvene odnose.“
„Poznato je da Crnogorska pravoslavna crkva nikada nije tražila privilegovan položaj u odnosu na ostale vjerske zajednice u Crnoj Gori. Ona hoće samo da bude ravnopravna sa ostalim vjerskim zajednicama u Crnoj Gori. To je suština stvari, ali treba napomenuti da u Crnoj Gori nije prisutna samo Srpska pravoslavna crkva kao cjelina, njeno sjedište je u Beogradu. U Crnoj Gori prisustvuje samo dio Srpske pravoslavne crkve pod imenom Srpska mitropolija Srpske pravoslavne crkve.“
Na drugoj strani, pravni zastupnik Srpske prvoslavne crkve advokat Mlađen Mićović kaže da ustavopisci ugađaju dijelu vladajućih stranaka, te da ustavna odredba o vjerskim zajednicama nema pravno ni logično uporište:
„Uvođenjem CPC, odnosno Crnogorske pravoslavne crkve, u ustav i ovog puta ustavotvorci, ustavopisci, ugađaju dijelu vladajuće ideologije - protivno svakoj pravnoj logici i pravnim standardima i protivno golim činjenicama. Naime, kanoni ne poznaju i ne priznaju postojanje Crnogorske pravoslavne crkve, pa je malo začudno da ustavotvorci uvode takav kvalitet u ustav kao nešto što postoji, a navodno kažu da su pri tom pošli od činjenice da kanoni uređuju postojanje i odnose crkava. Time su, čini mi se, sami ustavopisci ušli u jednu nerazrješivu kontradikciju, jer ako su već pošli od kanona da kanoni poznaju, a oni u ustavu određuju položaj, onda su morali konsultovati činjenicu da kanoni i kanonsko pravo nije priznala niti poznaje niti priznaje Crnogorsku pravoslavnu crkvu.“
Iako u važećem Ustavu nema državne crkve, već je rečeno da su sve crkve i vjerske zajednice ravnopravne u vršenju vjerskih poslova, praktično Srpska pravoslavna crkva je imala dugo vremena status državne crkve. Crnogorska pravoslavna crkva koja je ukinuta 1920. godine Dekretom kralja Aleksandra obnovljena je 1991. godine na inicijativu svojih poštovalaca i od tada pokušava da riješi svoj status. Država je niz godina imala diskriminatorski odnos prema Crnogorskoj pravoslavnoj crkvi, dok Srpska pravoslavna crkva u Crnoj Gori, prema zvaničnom saopštenju vladinih funkcionera, ima specijalan status u Crnoj Gori. Osim što Srpska crkva ne priznaje Crnogorsku crkvu, istovremeno Crnogorska crkva traži vraćanje sakralnih objekata i ovo predstavlja izuzetno delikatno političko pitanje koje je ranije produbljivalo političke podjele u Crnoj Gori. Komentarišući dio novog ustava koji se odnosi na vjerske zajednice, analitičar religije iz Beograda Mirko Đorđević kaže da to budi veliku nadu da će biti savladane velike prepreke u odnosima države i crkve:
„Postoji mogućnost za to, kao što i tenzije u odnosima sa Srbijom, odnosno sa stavom naše Srpske pravoslavne crkve. Ja mislim da takva mogućnost postoji, ali da ne mora tako da bude. Ako se svi budu držali principa, u Crnoj Gori će slobodno delovati Srpska pravoslavna crkva, ali će slobodno delovati, to je vrlo važno, i Crnogorska prvoslavna crkva i druge konfesije i druge religijske zajednice, već prema principu koji je, da to još jednom naglasim, veoma dobar - da je država na jednakoj distanci, da je država spremna da pomogne crkve u svakom pogledu, ali da država sebi uskraćuje pravo da ona uređuje crkvene odnose.“
