Dostupni linkovi

Beograd podiže temperaturu uoči popisa u Crnoj Gori


Mitropolit SPC u Crnoj Gori Amfilohije i predsjednici Srbije i Crne Gore Boris Tadić i Filip Vujanović u manastiru na Cetinju, 8. jula 2010, foto: Savo Prelević
Mitropolit SPC u Crnoj Gori Amfilohije i predsjednici Srbije i Crne Gore Boris Tadić i Filip Vujanović u manastiru na Cetinju, 8. jula 2010, foto: Savo Prelević
Ako se uzme u obzir da je referendum o nezavisnosti Crne Gore i danas sporan za mnoge krugove u Beogradu, da se često sa visokih položaja mogu čuti ocene kako su Srbi i Crnogorci isti narod, da se negira crnogorski jezik i Crnogorska pravoslavna crkva, a da Srpska crkva, preko mitropolita Amfilohija sprovodi svoju misiju u toj zemlji, nova Strategija Beograda prema Srbima van Srbije, bila je kap koja je skoro prelila čašu.

I sa političkog i sa pravnog stanovišta, vladajuća koalicija u Crnoj Gori je ovu strategiju ocijenila veoma spornom jer zvanična Srbija tom Strategijom zadire u Ustavno uređenje suverene države.

„Sa pravnog stanovišta, to je direktan atak nan ustavnu organizaciju jedne suverene države, na šta treba energično upozoriti. Oni sami znaju da tu ne mogu ništa uraditi“
, kaže Miodrag Vuković iz Demokratske partije socijalista.

Na drugoj strani, opozicione prosrpske stranke su pozdravile Strategiju Vlade Srbije, posebno dio koji se odnosi na konstitutivnost srpskog naroda. U opozicionoj Novoj srpskoj demokratiji su ocijenili da je konstitutivnost dio i njihovog političkog programa.

„Kako može biti da je neko namjerio da ruši pravni sistem Crne Gore zbog toga što javno ima namjeru da brine o Srbima u regionu? Problem je očigledno što u Crnoj Gori ima mnogo Srba, pa se neko boji što će, samim tim što je najavio da će brinuti o njima, kupiti njihovu ljubav“
, navodi Goran Danilović.

Miješanje u ustavni poredak


Strategija Vlade Srbije je postala tema broj jedan u Crnoj Gori u toku opšte kampanje pred popis stanovništva u Crnoj Gori, na kojem treba da se utvrdi stanje u svim oblastima, pa i nacionalnoj strukturi stanovništva.

Vlada Crne Gore je povodom Strategije uputila oštar protest Vladi Srbije, ocjenjujući da se tim dokumentom pokušava uticati na promjenu ustavnog poretka i da je u suprotnosti sa dobrosusjedskim odnosima.

Predsjednici Srbije i Crne Gore Filip Vujanović i Boris Tadić na crnogorsko-srpskom biznis forumu u Podgorici, 19. novembra 2010
Opozicione prosrpske stranke su osudile ovaj protest Vlade Crne Gore, ocjenjujući da crnogorska Vlada diže temperaturu pred popis.

„U samoj Crnoj Gori diže apsolutna hajka na strategiju i Vladu Srbije, čime se očigledno vrši određeni pritisak uoči popisa u Crnoj Gori jer se popis održava i u Hrvatskoj i u Bosni i u Makedoniji a tamo uopšte nema reakcija vladinih zvaničnika“
, tvrdi Vasilije Lalošević iz Socijalističke narodne partije.

Iako je u međuvremenu saopšteno iz Vlade Srbije da je strategija djelimično izmijenjena, to nije zadovoljilo crnogorsku Vladu.

Rasprava o Strategiji Vlade Srbije se prenijela i u Skupštinu Crne Gore, gdje su premijer Igor Lukšić i šef diplomatije Milan Roćen kazali da još uvijek postoje sporni dijelovi koji se odnose na finansiranje određenih subjekata u Crnoj Gori, među kojima je i Srpska pravoslavna crkva:

„Nije legitiman cilj neke druge države da nameće potrebu preispitivanja ustavnog konteksta u Crnoj Gori. U samoj Vladi Srbije su ocijenili da je to neprihvatljivo, pa su naknadno donijeli odluku o izmjenama strategije, kojom je ovaj dio izostavljen. Više se taj cilj i ne pominje, ali je ostao nepromijenjen dio kako doći do tog cilja“
, naveo je Lukšić.

„To je otvoreno priznanje da treba nastaviti sa finansiranjem i brigom o sveštenstvu i monaštvu, radi njihove duhovne misije u funkciji očuvanja nacionalnog identiteta. SPC se tretira u tom dokumentu kao politički subjekt koji se finansira iz budžeta države Srbije“
, ustvrdio je Roćen.

Optužbe opozcije


Na drugoj strani, opozicija je optuživala Vladu za antisrpsku politiku i krivo tumačenje Strategije. Predrag Bulatović i Andrija Mandić:

„U Vladi Crne Gore, kada su odnosi sa Srbijom u pitanju, ipak postoji jedan blagi haos i jedna tendencija prikazivanja Srbije kao hegemonističke sile u odnosu na Crnu Goru, što nije tačno“
, izjavio je Predrag Bulatović.

Predsjednici Crne Gore i Srbije Filip Vujanović i Boris Tadić na otvaranju konzulata Srbije u Herceg Novom, 16. marta 2011
„Vi nemate problem sa Vladom Srbije, niti imate problem sa Srbijom, izuzev onoga što ste uradili Srbiji pogrešno, donoseći odluku o komadanju Srbije i priznavanju dijela njene teritorije kao samostalne države. Ovaj problem, vezan za srpski narod, je problem koji postoji u Crnoj Gori i koji mi treba međusobno da rješavamo“, ustvrdio je Andrija Mandić.

Praktično istovremeno u Crnoj Gori je boravio predsjednik Srbije, Boris Tadić, gdje je otvorio konzulat Srbije u Herceg Novom, i koji je negirao da Srbija ima skrivene namjere, odnosno ustvrdio da Srbija ima namjeru samo da brine o Srbima.

„To se sve čini na način da se ni jednog trenutka ne sme dovesti u pitanje suverenitet i integritet svake susedne države. To je crvena linija i ona nikada, i ni po koju cenu, ne sme biti pređena“
, izjavio je Tadić.

I predsjednik Crne Gore, Filip Vujanović, je izrazio zadovoljstvo što je iz strategije Vlade Srbije izbačen dio o zahtjevu za konstitutivnošću Srba, a o ostalim spornim dijelovima je rekao:

„Sve ostalo će se rješavati u dobroj komunikaciji dva predsjednika i Vlada, u jednom prijateljstvu i finoj atmosferi.“

Iako su dvojica predsjednika odbacili tvrdnje da je otvaranje srpskog konzulata u Herceg Novom vezano za permanentnu kampanju za popis stanovništva, šef Parlamenta, Ranko Krivokapić, je rekao da takve aktivnosti imaju svoju političku pozadinu, te da je srž problema crnogorsko-srpskih odnosa upravo Strategija Vlade Srbije.

„Svi znaju da niko ne dolazi da otvara konzulat, koji nije ni završen, a da nema neke političke motive“
, ustvrdio je Ranko Krivokapić.
XS
SM
MD
LG