Novi zakon o visokom obrazovanju je dospio u centar pažnje domaće javnosti zbog nekoliko rješenja.
Glavna meta kritičara sadašnjeg teksta budućeg zakona, kome se zamjera da ima više loših rješenja, je odredba koja će privatnim univerzitetima i fakultetima omogućiti da dio novca zahvate iz državne kase.
Posebnu dimenziju ovom zakonskom rješenju daje činjenica da je crnogorski premijer Milo Đukanović jedan od suvlasnika Univerziteta Donja Gorica, pa se ova okolnost tumači kao očigledan primjer konflikta interesa.
"Više je nego očigledan konflikt interesa, samo što mene zabrinjava ovo ćutanje državnog Univerziteta," kaže funkcioner opozicionog Pokreta za promjene i profesor državnog Univerziteta Crne Gore Branka Bošnjak.
Predrag Miranović, Foto: Savo PrelevićRektor Univerziteta Crne Gore Predrag Miranović je, prije nešto više od mjesec dana, povodom sadržaja budućeg zakona o visokom obrazovanju, organizovao raspravu. Izrazio je nezadovoljstvo predloženom izmjenom načina izbora članova Savjeta za visoko obrazovanje i namjeru da Vlada propisuje način vrijednovanja uspjeha svršenih srednjoškolaca prilikom upisa.
Finansiranje privatnih Univerziteta, Miranović nije kandidovao kao temu. O tome je govorio, tek nekoliko dana kasnije, odgovarajući na novinarsko pitanje.
"Ako sam ja dobro razumio, nije ideja da se državni Univerzitet ostavi bez finansiranja tim prije što je država veliki broj godina ulagala velika sredstva," kazao je Miranović.
Druga strana priče
Član Savjeta za visoko obrazovanje, profesor Anđelko Lojpur kaže da su privatni fakulteti, prilikom traženja akreditacije prilagali biznis plan kojim su dokazivali održivost poslovnog poduhvata, što znači da bi svaki zahtjev za dodatnim finansijama, narušilo proceduru dobijanja akreditacije.
"To je moguće samo kod nekih novih studijskih programa i da Vlada prepozna javni interes a recimo, osnivač kaže ja ne mogu to sam da isfinansiram," rekao je Lojpur.
Slobodanka Koprivica je donedavno bila pomoćnik ministra prosvjete za visoko obrazovanje. Nakon njenog odlaska, to mjesto još uvijek nije popunjeno. Koprivica, međutim, kaže da je odredba budućeg zakona koja omogućava državno finansiranje privatnih fakulteta pozitivan korak.
"Ja sam razgovarala i sa ljudima koji nijesu iz regiona, koji su evropski eksperti. Oni smatraju da je to pozitivan korak Vlade u tom smislu. E, sada sve zavisi kako će Vlada prepoznati javni interes i sistem kvaliteta. Da li će uključiti broj studenata. Šta će joj biti polazna osnova za finansiranje," navodi Koprivica.
Milenko Popović je profesor na privatnom Univerzitetu Mediteran, ali ipak smatra da je predloženo zakonsko rješenje loše, koje vidi kao samo jedan dio urušavanja visoko-obrazovnog sistema, odnosno, potpune privatizacije državnog Univerziteta.
Profesor Popović, međutim, vidi i drugu stranu priče o državnom finansiranju privatnih univerziteta, odnosno, odgovornosti samog državnog univerziteta, koji se ne ponaša u skladu sa svojim statusom.
"Takav zahtjev privatnih univerziteta je legitiman u ovim uslovima u kojima državni Univerzitet, a prije svega mislim na fakultete društvenih nauka posluju doslovno kao privatni univerziteti, koji su uz to debelo subvencionisani od strane države," smatra Popović.
Širi kontekst
Branka Bošnjak, Foto: Savo PrelevićUniverzitetski profesor i funkcioner opozicionog Pokreta za promjene Branka Bošnjak kaže da je Zakon o visokom obrazovanju krojen po mjeri premijera.
"Izmjene zakona su napravljene tako da je Vlada ta koja procjenjuje šta je javni interes i da može da procijeni da li je ekonomija na UDG od javnog interesa a da ekonomija na državnom Univerzitetu nije od javnog interesa i na taj način izvrši finansiranje tog privatnog fakulteta. Mislim da je sve odrađeno u svrhu pomaganja privatnom univerzitetu UDG zbog toga što je tu naš premijer suvlasnik i zbog toga što su se oni kreditno zadužili za izgradnju zgrade i sada im taj grejs period ističe," ocjenjuje Bošnjak.
Cijelu priču o budućem zakonu o visokom obrazovanju i njegovoj vezi sa interesima premijera Đukanovića, univerzitetski profesor Milenko Popović stavlja u širi kontekst.
"Kada se ima cijeli kontekst u vidu i kada se ima u vidu njegova pozicija u Prvoj banci, odnosno pozicija složne braće u Crnoj Gori, ono što se zbiva sa Centralnom bankom i ovo sada, znajući uz to da su oni zaduženi nekih 6 do 7 miliona i da upravo sada treba da to vraćaju, sasvim je opravdano posumnjati da iza toga upravo ta ruka stoji i da je to pokušaj da se riješe ti problemi, koje ima Univerzitet Donja Gorica," kaže Popović.
Glavna meta kritičara sadašnjeg teksta budućeg zakona, kome se zamjera da ima više loših rješenja, je odredba koja će privatnim univerzitetima i fakultetima omogućiti da dio novca zahvate iz državne kase.
Posebnu dimenziju ovom zakonskom rješenju daje činjenica da je crnogorski premijer Milo Đukanović jedan od suvlasnika Univerziteta Donja Gorica, pa se ova okolnost tumači kao očigledan primjer konflikta interesa.
"Više je nego očigledan konflikt interesa, samo što mene zabrinjava ovo ćutanje državnog Univerziteta," kaže funkcioner opozicionog Pokreta za promjene i profesor državnog Univerziteta Crne Gore Branka Bošnjak.
Finansiranje privatnih Univerziteta, Miranović nije kandidovao kao temu. O tome je govorio, tek nekoliko dana kasnije, odgovarajući na novinarsko pitanje.
"Ako sam ja dobro razumio, nije ideja da se državni Univerzitet ostavi bez finansiranja tim prije što je država veliki broj godina ulagala velika sredstva," kazao je Miranović.
Druga strana priče
Član Savjeta za visoko obrazovanje, profesor Anđelko Lojpur kaže da su privatni fakulteti, prilikom traženja akreditacije prilagali biznis plan kojim su dokazivali održivost poslovnog poduhvata, što znači da bi svaki zahtjev za dodatnim finansijama, narušilo proceduru dobijanja akreditacije.
"To je moguće samo kod nekih novih studijskih programa i da Vlada prepozna javni interes a recimo, osnivač kaže ja ne mogu to sam da isfinansiram," rekao je Lojpur.
Slobodanka Koprivica je donedavno bila pomoćnik ministra prosvjete za visoko obrazovanje. Nakon njenog odlaska, to mjesto još uvijek nije popunjeno. Koprivica, međutim, kaže da je odredba budućeg zakona koja omogućava državno finansiranje privatnih fakulteta pozitivan korak.
"Ja sam razgovarala i sa ljudima koji nijesu iz regiona, koji su evropski eksperti. Oni smatraju da je to pozitivan korak Vlade u tom smislu. E, sada sve zavisi kako će Vlada prepoznati javni interes i sistem kvaliteta. Da li će uključiti broj studenata. Šta će joj biti polazna osnova za finansiranje," navodi Koprivica.
Milenko Popović je profesor na privatnom Univerzitetu Mediteran, ali ipak smatra da je predloženo zakonsko rješenje loše, koje vidi kao samo jedan dio urušavanja visoko-obrazovnog sistema, odnosno, potpune privatizacije državnog Univerziteta.
Profesor Popović, međutim, vidi i drugu stranu priče o državnom finansiranju privatnih univerziteta, odnosno, odgovornosti samog državnog univerziteta, koji se ne ponaša u skladu sa svojim statusom.
"Takav zahtjev privatnih univerziteta je legitiman u ovim uslovima u kojima državni Univerzitet, a prije svega mislim na fakultete društvenih nauka posluju doslovno kao privatni univerziteti, koji su uz to debelo subvencionisani od strane države," smatra Popović.
Širi kontekst
"Izmjene zakona su napravljene tako da je Vlada ta koja procjenjuje šta je javni interes i da može da procijeni da li je ekonomija na UDG od javnog interesa a da ekonomija na državnom Univerzitetu nije od javnog interesa i na taj način izvrši finansiranje tog privatnog fakulteta. Mislim da je sve odrađeno u svrhu pomaganja privatnom univerzitetu UDG zbog toga što je tu naš premijer suvlasnik i zbog toga što su se oni kreditno zadužili za izgradnju zgrade i sada im taj grejs period ističe," ocjenjuje Bošnjak.
Cijelu priču o budućem zakonu o visokom obrazovanju i njegovoj vezi sa interesima premijera Đukanovića, univerzitetski profesor Milenko Popović stavlja u širi kontekst.
"Kada se ima cijeli kontekst u vidu i kada se ima u vidu njegova pozicija u Prvoj banci, odnosno pozicija složne braće u Crnoj Gori, ono što se zbiva sa Centralnom bankom i ovo sada, znajući uz to da su oni zaduženi nekih 6 do 7 miliona i da upravo sada treba da to vraćaju, sasvim je opravdano posumnjati da iza toga upravo ta ruka stoji i da je to pokušaj da se riješe ti problemi, koje ima Univerzitet Donja Gorica," kaže Popović.
