Rezultati Eurobarometra - ispitivanja javnog mnjenja koje Evropska komisija redovno sprovodi u članicama EU i zemljama kandidatima govore da većina građana Crne Gore nije u stanju da se identifikuje sa EU što je u izvjesnom raskoraku u odnosu na napredak samog procesa pristupanja EU.
Nakon sjednice Kolegijuma za pregovore o pristupanju EU u ponedjeljak, kojim je predsjedavao premijer Milo Đukanović, „izraženo je zadovoljstvo ostvarenim rezultatima u prethodnom periodu, uz ocjenu da će realizacija zacrtanih strateških planova doprinijeti ubrzanju ekonomskog rasta i ukupnom razvoju države“.
Saopšteno je i da je Crna Gora postavila čvrste temelje za sljedeću, zahtjevniju fazu evropskih integracija u kojoj se očekuju mjerljivi rezultati. Međutim, čini se da izostanak mjerljivih rezultata, odnosno, efekat procesa priključenja na stvarni život predstavlja ozbiljan problem.
Crna Gora se nalazi duboko u procesu pristupnih pregovora za članstvo u EU, što bi trebalo da znači da su opšte društvene reforme daleko odmakle.
Međutim, sudeći po ispitivanju javnog mnjenja koje redovno sprovodi Evropska komisija, građanima Crne Gore je sve teže da se identifikuju sa EU, ali i da napredak u procesu pristupanja EU povežu sa stvarnim životom, jer samo trećina građana kaže da osjeća vezu sa EU.
„Građani Crne Gore su mnogo godina slušali o potencijalnim benefitima, ali nikako da ih osjete. Osjetiće ih kada društvo stvarno bude reformisano i kada budemo implementirali sve zakone koje usvojimo. I Evropska komisija i građani znaju da u Crnoj Gori nema mjerljivih rezultata koji predstavljaju upravo oni benefiti koje oni očekuju. Prvenstveno vladavina prava, borba protiv organizovanog kriminala i korupcije, ali ekonomski boljitak koji ne treba očekivati još nekoliko godina. Ipak, određena poboljšanja standarda, recimo kvalitet vode za piće i čistoća, to bi se moralo osjetiti i značajno prije nego što Crna Gora postane punopravna čanica EU“, komentariše predsjednik skupštinskog Odbora za evropske integracije Slaven Radunović.
„U ovom trenutku građanima nije lako da vide realan pomak u procesu evropske integracije zato što se u ovoj fazi pristupnih pregovora više radi na usaglašavanjima zakonskog okvira i propisa i na kompatibilnosti institucija. Za očekivati je da se u narednom periodu, pri samom kraju pregovora i nekoliko godina po učlanjenju u EU, vide realni plodovi onoga što je proces pridruživanja“, konstatuje predsjednik Evropskog pokreta u Crnoj Gori Momčilo Radulović.
Iako društvena podrška integraciji Crne Gore u EU slabi to nije odraz protivljenja već, vjerovatno, više gubitak vjere u dostižnost cilja i kranje efekte. To potvrđuje i potpuni konsenzus parlamentarnih stranaka, odnosno, apsolutno odsustvo politički organizovanih protivnika učlanjenju u EU.
Gubitak identifikacije građana sa procesom pristupanja EU komentariše i koordinator programa za EU integracije Centra za građansko obrazovanje Ana Vujošević:
„To nije specifičnost Crne Gore jer iskustvo zemlja koje su prošle ovaj proces pokazuje da je podrška građana ovom procesu u prvoj fazi na najvišem nivou, a da odmicanjem u naredne faze ta podrška opada, što se najčešće objašnjava kompleksnošću procesa čija se korist za društvo, tokom reformi i ispunjavanja postavljanih uslova, nijesu najčešće vidljivi.“
Sudeći po građanima Podgorice sa kojima je razgovarala koleginica Lela Šćepanović, čini se da građani imaju sasvim konkretne razloge zbog kojih gube povjerenje u vezu između evrointegracionog procesa i stvarnog stanja:
