Dostupni linkovi

Oštrim kaznama protiv plaćenika na stranim ratištima


Ilustracija
Ilustracija

Iako je broj crnogorskih plaćenika koji su se borili ili su i dalje angažovani na stranim ratištima zanemarljiv neophodno je da nadležni državni organi što prije usvoje dopune krivičnog zakonika kojima će u budućnosti biti oštro sankcionisano učešće crnogorskih državljana u stranim oružanim formacijama. To je jedan od ključnih zaključaka konferencije o strategiji suzbijanja nasilnog ekstremizma u Crnoj Gori i regrutovanja boraca za odlazak na strana ratišta koja se odžava u Bečićima. U crnogorskom parlamentu za mart je zakazana rasprava o izmjenama Krivičnog zakonika.

Novim izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika Crne Gore između ostalog, predviđene su zatvorske kazne za crnogorske državljane koji učestvuju u sukobima na ratištima u inostranstvu.

Prema tom prijedlogu, koji je prihvatila Vlada, osobe koje podstiču i angažuju državljane Crne Gore radi učešća u ratnim sukobima van državnih granica biće kažnjene kaznom zatvora od pet do deset godina.

Ambasadorka SAD Margaret Ujehara kazala je na konferenciji u Bečićima da problem stranih plaćenika nije organičen na određenu etničku grupu ili religiju već da su oni žrtve manipulacije terorističkih organizacija.

„Ti ljudi su izmanipulisani jer ih uvuku stranci u takve akcije koje nemaju nikakvog poštovanja za tradiciju Crne Gore u kojoj ljudi žive u multietničkoj harmoniji. Oni su potencijalna prijetnja društvu i ovdje i u regionu i moramo naći sve inkluzivne metode za ovaj problem. Ne možemo samo da se oslanjamo samo na sudsko gonjenje i kažnjavanje. Moramo se oslanjati na prevenciju radikalizacije i lakšu rehabilitaciju tih ljudi“, poručila je američka ambasadorka.

Prema novom Krivilnom zakoniku predviđene su zatvorske kazne od dvije do 10 godina za sve one koji protivno zakonu, drugim propisima i međunarodnom pravu vrbuju, pripremaju, regrutuju i obučavaju pojedince za učešće na stranim ratištima kao i organizuju njihov odlazak.

Zatvorom će biti kažnjeni i svi oni koji neposredno ili preko trećeg lica nude, daju, obezbjeđuju i traže novac i opremu za odlazak crnogorskih državljana na strana ratišta.

Vrhovni državni tužilac Ivica Stanković pozdravlja izvjesno usvajanje dopuna Krivičnog zakonika u Skupštini Crne Gore koje će u crnogorski pravni sistem uvesti novo krivično djelo – učešće crnogorskih državljana na stranim ratištima.

Ivica Stanković, foto: Savo Prelević
Ivica Stanković, foto: Savo Prelević

„Iako je, prema zvaničnim podacima, broj građana Crne Gore koji učestvuju ili su učestvovali na stranim ratištima zanemarljiv državno tužilačka organizacija smatra utemeljenim obrazloženje zakonopisca da je riječ o pojavi koja predstavlja jedan od najtežih oblika kršenja temeljnih ljudskih prava zagarantovanih međunarodnim konvencijama kao i da učešće stranih boraca u sukobima može da proizvede ozbiljne bezbjednosne implikacije i na zemlje koje nijesu dirketno umiješane u sukob“, konstatovao je Stanković.

Zbog toga što nasilni ekstremizam kojeg prati i regrutovanje stranih plaćenika može da bude veoma opasan i po zemlje koje nijesu direktno umiješane u sukob, potrebno je, kako kaže zamjenica ministra pravde Crne Gore Branka Lakočević, uključiti sve državne i društvene strukture u borbu protiv tih pojava.

„Konvencija UN protiv regrutovanja, korišćenja, finansiranja i obučavanja plaćenika obavezuje države članice ne samo da ne stoje iza bilo koje radnje inkriminisane konvencijom nego ih obavezuje države i da ih zabrane. No, potrebno je da države zabrane i sankcionišu ne samo ovaj način učešća u sukobima kada strani borci imaju materijalnu korist od tog učešća nego treba da sankcionišu svaki drugi vid učešća bez obzira na razloge i druge pobud ekoje do toga dovode, bilo da su finansijske, religiozne, političke ili iz ličnih razloga i uvjerenja“, ocjenjuje Branka Lakočević.

U BiH su prošle godine usvojili zakon koji sankcioniše odlazak njihovih državljana na strana ratišta. U BiH za sada imaju podatke o 150 državljana koji se bore na ratištima u Siriji, kaže za RSE tužilac Tužilaštva BiH Dubravko Čampara.

„Mi smo te ljude kada su se vratili lišili slobode po ovom novom zakonu, pretresli smo ih i izuzeli sve što nam je bilo potrebno u smislu dokaznog postupka. Sada prikupljamo sve te dokaze i objedinjujemo ih i najvjerovatnije u naredna dva mjeseca podićićemo optužnicu. Inače, primjenjujemo i stare odredbe jer BiH ima 150 ljudi koji su otišli na ratište u Siriji a trideset ih se vratilo prije stupanja na snagu novog zakona tako d aradimo i po onim opštim odredbama koje je EU usvojila a koja se vezuju za krivična djela terorizma“, naveo je Čampara.

Konferenciju o strategiji za suzbijanje nasilnog ekstremizma i borbu protiv učešća crnogorskih državljana na stranim ratištima organizuju Ambasada SAD, Ministarstvo pravde i Centar za obuku nosilaca pravosudne funkcije.

XS
SM
MD
LG