Dostupni linkovi

Crna Gora otvorena za Ilhama Alijeva


Ilham Alijev
Ilham Alijev

Azerbejdžanske vlasti su zatvorile dopisništvo Radija Slobodna Evropa u Bakuu. To je učinjeno upadom policije i tužilaštva i zaplijenom kompjutera, a potom je prisilno privedeno 12 zaposlenih radi ispitivanja. Posljednje informacije govore da su novinari Slobodne Evrope pušteni bez optužnice nakon ispitivanja koje je trajalo 12 sati. Prisilno privedenim novinarima nije bilo dozvoljeno da pozovu svoje advokate. To je slika medijskih sloboda u Azerbejdžanu s kojim dio zemalja Balkana uspostavljaju ekonomsku i kulturnu saradnju. Među njima je i Crna Gora u kojoj je u toku realizacija jednog od najvećih tuurističkih projekata, a očekivanja Crne Gore su i veća.

Crnogorskoj vlasti nikada nisu zasmetale optužbe Zapada da je vlast azerbejdžanskog predsjednika Ilhama Alijeva autoritarna i pod sjenkom velike korupcije u koju je uključena njegova porodica. Početak odnosa Crne Gore i Azerbejdžana najčešće se vezuje za prve posjete crnogorskih najviših zvaničnika ovoj zemlji 2011 godine, kada je i registrovano jače prisustvo Azerbejdžana na Balkanu. Saradnja sa Azerbejdžanom je započela najprije izgradnjom političkih odnosa, da bi se nastavilo donacijom od milion eura za rekonstrukciju parka u centru Podgorice. Vlasti u Podgorici su jednu ulicu nazvali po glavnom gradu Azerbejdžana, a paralelno su stvarani uslovi za realizaciju jedne od najvećih investicija u Crnoj Gori. Početkom godine u Crnoj Gori je boravilo preko 30 azerbejdžanskih investitora a na čelu delegacije bio ministar ekonomije i industrije Shahin Mustafayev koji za odnos Vlade Crne Gore prema investicijama koje dolaze iz njegove zemlje imao samo riječi hvale: „Treba da naglasim da se Vlada Crne Gore veoma profesionalna i da je blagovremeno stvorila sve povoljne uslove za investitore iz Azerbejdžana:“

Azerbejdžanska kompanija SOCAR će za tri godine na 24 hektara u Kumboru u Boki Kotorskoj, na mjesto nekadašnje kasarne JNA izgraditi turistički kompleks vrijedan 500 miliona eura. O spremnosti crnogorske vlasti da učvrsti odnose sa Azerbejdžanom govori činjenica da je naftna kompanija iz te zemlje SOCAR pobjedila na tenderu američki konzorcijum NCH koji je tvrdio da je dostavio bolju ponudu za izgradnju luksuznog kompleksa. Uz to što se nikada nije bavila turizmom, kompanija SOCAR se nalazi na samom dnu liste kompanija po odnosu prema korupciji, koju je sastavio Transparency International. Ambicije Crne Gore su veće. Između ostalog interes je, da jedan krak gasovoda iz Azerbejdžana dođe do Crne Gore. Ministar ekonomije Vladimir Kavarić je početkom godine ukazao na kapitalan projekat koji će, ako bude realizovan za Crnu Goru imati značajne efekte: „Da omogućimo da gas iz azerbejdžanskog nalazišta Šah Deniz preko Crne Gore i ostalih zemalja regiona dođe do centralne Evrope. Ono što je značajno sa crnogorskog aspekta jeste, da bi na taj način postigli dodatnu konkurentnost domaće ekonomije i industrije. Poznato je da nema ozbiljne industrijske zemlje bez pristupa gasu.“

Dejan Milovac
Dejan Milovac

Komentarišući odnose Crne Gore i Azerbejdžana, Dejan Milovac iz nevladine organizacije MANS čiji je osnovni zadatak otkrivanje korupcije kaže, da se radi o veoma sličnim sistemima kada su u pitanju poštovanje ljudskih prava i transparentnost investicija: „Situacija u kojoj je jedna od novinarki radija 'Slobodna Evropa' iz Azerbejdžana, sa kojom inače MANS ima saradnju kada su u pitanju investicije porodice njihovog predsjednika u Crnoj Gori, ta situacija je bolno podsjećanje kakav tip investitora Crna Gora danas privlači. I takav tip, politički i drugi, naša Vlada i njen predsjednik gospodin Đukanović pokušavaju da nametnu građanima Crne Gore kao neki model superandi, kao neki pravac u razvoju bilateralnih odnosa i uopšte odnosa na ekonomskom i svakom drugom planu koje Crna Gora treba da ima. Nema sumnje, da kada govorimo o Azerbejdžanu, govorimo o sistemu koji je u svakom mogućem pogledu jako sličan crnogorskom, kada je u pitanju poštovanje ljudskih prava i kada su u pitanju investicije.“

MANS pokušava da dođe do podataka o sumnjama o netransparentnosti azerbejdžanskih investicija u Crnoj Gori, međutim prema riječima Dejana Milovca to istraživanje prati ćutanje administracije i pravosudnih institucija: „I sa porodicom Alijeva i azerbejdžanskim investitorima se nastavlja jedna praksa privlačenja investitora koji ne mogu da investiraju u zapadnoevropske zemlje i Crna Gora na taj način umnogome ponovo zavređuje onaj epitet da je sigurna luka za kriminalce i za sve one koji ne žele da posluju na transparentan način.“

XS
SM
MD
LG