Predsjednik Upravnog odbora Pokreta za Srbiju i Crnu Goru Zoran Žižić je na jučerašnjoj pres konferenciji najavio da će ta organizacija tražiti od svijeta da se Crnogorcima iz Srbije omogući pravo glasa na referendumu i svim budućim izborima u Crnoj Gori, jer je, prema njegovim riječima, ta populacija nakon donošenja novog Zakona o državljanstvu u Srbiji, koji je navodno usvojen u februaru, ostala bez biračkog prava i u Srbiji i u Crnoj Gori:
“Do februara mjeseca ove godine oni su imali biračko pravo i glasali su za vlast, međutim, Zakonom o državljanstvu Srbije predviđeno je da biračko pravo pripada samo državljanima Srbije. Što znači da tih 265 hiljada državljana Crne Gore nemaju biračko pravo u Srbiji ni aktivno, ni pasivno. Dakle, niti mogu da biraju, niti mogu biti birani. S druge strane, njima se zabranjuje i ukida kao državljanima Crne Gore biračko pravo u Crnoj Gori i ta grupa ljudi ostaje bez biračkog prava”.
Stevan Lilić, profesor Pravnog fakulteta u Beogradu i predsjednik Udruženja “Pravnici za demokratiju”, za naš program kaže da biračko pravo u Srbiji imaju svi crnogorski državljani koji na teritoriji Srbije imaju registrovano prebivalište i da je izjava Zorana Žižića samo politička floskula koja ne počiva na istini i pravu:
“Zakon o državljanstvu Srbije, odnosno odgovarajući propis u Crnoj Gori, ispravno po međunarodnim i evropskim standardima propisuje sledeće. Da bi glasao i da bi učestvovao na izborima ili referendumu u jednoj državi članici, pod jedan moraš da imaš državljanstvo te države i pod drugo moraš da imaš prebivalište, dakle, domicil. Ne možeš imati državljanstvo jedne države, odnosno države članice, imati prebivalište u drugoj, a glasati u toj prvoj. Ako postoji osoba u Srbiji koja ima državljanstvo Crne Gore, a ima prebivalište u Srbiji, ona će glasati u Srbiji. Ona ne može da glasa u Crnoj Gori. Ovo pitanje koje je gospodin Žižić i koja Pokret za očuvanje zajedničke države i u Beogradu, odnosno Crnoj Gori, lansira kao pravno pitanje i povrede ljudskih prava nije tačno. To je jedna politička floskula i nije zasnovana na pravnim argumentima i na pravnim propisima”.
Sa tom ocjenom slaže se i Marko Blagojević, direktor Centra za slobodne izbore i demokratiju iz Beograda:
“Biračko pravo u Srbiji imaju državljani Srbije i Crne Gore, građani Srbije sa prebivalištem na teritoriji Srbije. Da bi neko mogao da ostvari svoje biračko pravo, naravno, mora da ima ličnu kartu, a lična karta se veže za ovo državljanstvo Srbije i Crne Gore i vezuje se za prebivalište. U principu bi prebivalište i posedovanje lične karte trebalo da bude ključan faktor u sticanju biračkog prava. To važi i za Crnogorce i za bilo kojeg drugog. Ukoliko ima prijavljeno prebivalište u Srbiji i ukoliko ima ličnu kartu u Srbiji to lice u principu ima pravo i da glasa”.
“Do februara mjeseca ove godine oni su imali biračko pravo i glasali su za vlast, međutim, Zakonom o državljanstvu Srbije predviđeno je da biračko pravo pripada samo državljanima Srbije. Što znači da tih 265 hiljada državljana Crne Gore nemaju biračko pravo u Srbiji ni aktivno, ni pasivno. Dakle, niti mogu da biraju, niti mogu biti birani. S druge strane, njima se zabranjuje i ukida kao državljanima Crne Gore biračko pravo u Crnoj Gori i ta grupa ljudi ostaje bez biračkog prava”.
Stevan Lilić, profesor Pravnog fakulteta u Beogradu i predsjednik Udruženja “Pravnici za demokratiju”, za naš program kaže da biračko pravo u Srbiji imaju svi crnogorski državljani koji na teritoriji Srbije imaju registrovano prebivalište i da je izjava Zorana Žižića samo politička floskula koja ne počiva na istini i pravu:
“Zakon o državljanstvu Srbije, odnosno odgovarajući propis u Crnoj Gori, ispravno po međunarodnim i evropskim standardima propisuje sledeće. Da bi glasao i da bi učestvovao na izborima ili referendumu u jednoj državi članici, pod jedan moraš da imaš državljanstvo te države i pod drugo moraš da imaš prebivalište, dakle, domicil. Ne možeš imati državljanstvo jedne države, odnosno države članice, imati prebivalište u drugoj, a glasati u toj prvoj. Ako postoji osoba u Srbiji koja ima državljanstvo Crne Gore, a ima prebivalište u Srbiji, ona će glasati u Srbiji. Ona ne može da glasa u Crnoj Gori. Ovo pitanje koje je gospodin Žižić i koja Pokret za očuvanje zajedničke države i u Beogradu, odnosno Crnoj Gori, lansira kao pravno pitanje i povrede ljudskih prava nije tačno. To je jedna politička floskula i nije zasnovana na pravnim argumentima i na pravnim propisima”.
Sa tom ocjenom slaže se i Marko Blagojević, direktor Centra za slobodne izbore i demokratiju iz Beograda:
“Biračko pravo u Srbiji imaju državljani Srbije i Crne Gore, građani Srbije sa prebivalištem na teritoriji Srbije. Da bi neko mogao da ostvari svoje biračko pravo, naravno, mora da ima ličnu kartu, a lična karta se veže za ovo državljanstvo Srbije i Crne Gore i vezuje se za prebivalište. U principu bi prebivalište i posedovanje lične karte trebalo da bude ključan faktor u sticanju biračkog prava. To važi i za Crnogorce i za bilo kojeg drugog. Ukoliko ima prijavljeno prebivalište u Srbiji i ukoliko ima ličnu kartu u Srbiji to lice u principu ima pravo i da glasa”.
