Severna Mitrovica jedna je od četiri opština na severu Kosova koja je formirana nakon kosovskih lokalnih izbora 2013. godine. Održavanje kosovskih izbora u opštinama na severu bilo je predviđeno Briselskim sporazumom postignutim u dijalogu Kosova i Srbije. Pored ove opštine međutim, još uvek radi i privremeni organ "Opština Kosovska Mitrovica" koju finansira Vlada Srbije. Zvaničnici Prištine kažu da je gašenje ovih, kako navode, paralelnih srpskih struktura neophodno za formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom.
Građani Severne Mitrovice uglavnom su zadovoljni radom lokalnih struktura, a najbitnija su im ulaganja u infrastrukturu i lepši i sređeniji grad. Ali, ima i onih koji čak i ne znaju gde se nalazi opština, čije im usluge za sada nisu bile potrebne:
Opština Severna Mitrovica radi sa onim kapacitetima koji su napravljeni u vreme formiranja Administrativne kancelarije Vlade Kosova, čiji je cilj bio stvaranje jedne baze za buduću opštinu Severna Mitrovica, kaže za RSE šefica Administracije Adrijana Hodžić.
Administrativna kancelarija je nakon izbora promenila ime u Opštinsku administraciju. Hodžić dodaje da opština još uvek ne radi u punom kapacitetu jer od 16 departmana, ima samo sedam.
"Ovo jeste opština koja pruža usluge iz kosovskog sistema, a njom upravlja gradonačelnik Rakić koji je nasledio Administrativnu kancelariju, koja je bila formirana sa ciljem da bude baza za formiranje nove opštine Severna Mitrovica. Još uvek funkcionišemo sa istim kapacitetima, iako smo poslali određene zahteve relevantnim ministarstvima za povećavanjem broja radnika u okviru Opštine Severna Mitrovica", kaže Hodžić.
Kako dodaje, Opština Severna Mitrovica bila je na visini zadatka jer je za kapitalne investicije potrošeno preko 98 posto planiranog budžeta. Pored toga, lokalno rukovodstvo na čelu sa gradonačelnikom Goranom Rakićem obezbedilo je dodatna sredstva u visini od četiri miliona evra koja su uglavnom utrošena na kapitalne projekte ove opštine.
Hodžić dodaje, međutim, da budžet nije dovoljan, te da je pregovaranje oko opštinskog budžeta sa zvaničnom Prištinom jedan od postojećih problema.
"Postoje određeni problemi, jer ne samo Opština Severna Mitrovica, već čitav sever imaju tu konotaciju i uticaj od strane visokih politika tako da neki procesi idu veoma sporo. Međutim, mi kao tehnička kancelarija, kao opštinska administracija trudimo se da budemo na visini zadatka kada je u pitanju pružanje usluga građanima opštine Severna Mitrovica", kaže ona.
Budžet Opštine u 2015. je bio 6,6 miliona eura, dok je za ovu godinu umanjen za preko dva miliona eura, dodala je Hodžić.
"Zahtevi su mnogobrojni tako da ne znam koliko ćemo moći da izađemo u susret i pozitivno da odgovorimo na sve te zahteve koje dobijamo od strane samih građana", navodi Hodžić.
"Problem je što radimo sa pola kapaciteta, nemamo dovoljno ljudstva, a sa druge strane nemamo ni dovoljno sredstava i to su dva krupna problema", dodala je.
Ona, ipak, naglašava da uplitanje visoke politike otežava samo funckionisanje.
"Međutim, mi se trudimo da se držimo isključivo praktičnih pitanja i da izalzimo u susret konkretnim zahtevima koje građani imaju a koja se tiču kvaliteta života ljudi u opštini Severna Mitrovica", navodi Hodžić.
U interesu građana
U četiri opštine na severu Kosovu nakon kosovskih lokalnih izbora 2013. i formiranja organa vlasti, funkcionišu i "Privremeni organi” koje je obrazovala Vlada Srbije 2013. godine nakon raspuštanja prethodnih saziva, za obavljanje poslova iz nadležnosti Skupština opština i izvršnih organa do konstituisanja novih nakon održavanja izbora 2013.godine. Ti organi koje finansira Vlada Srbije još uvek postoje i pored formiranja nove opštine, a za zvaničnu Prištinu su paralelne institucije.
Pod ovim organom funkcionišu javna preduzeća kao što su Vodovod, JKP Standard, Direkcija za puteve i zemljište, Direkcija za stanove, predškolska ustanova i ustanove kulture i sporta i u njima rade oko 700 lica koji platu primaju iz Srbije.
Predsednik ovog organa Aleksandar Spirić u izjavi za RSE navodi da je obaveza ovog Privremenog organa da štiti i doprinese boljem interesu grada i građana.
On ističe da su stvoreni takvi uslovi da sama opština funkcioniše mnogo bolje nego što je to bilo godinama unazad, zajedno sa Opštinom Severna Mitrovica koja ima svoju nadležnost, te da ni u jednom momentu jedni drugima ne osporavaju rad.
"Naš zajednički zadatak jeste interes građana. Svaka uloga je značajna, i naša i njihova u stvaranju boljeg ambijenta i rešavanja nagomilanih problema u našem gradu", kaže Spirić.
On, međutim, dodaje da su očekivanja od formiranja opštine Severna Mitrovica bila veća kada je u pitanju njena funkcionalnost.
"Nažalost, pokazalo se da ono što je staro, i što je bilo jako funkcionalno nastavilo je tim intenzitetom da radi. Imamo veliku zainteresovanost građana, ne samo srpske, već i albanske nacionalnosti kada su u pitanju lična dokumenta, odnosno državljanstvo Republike Srbije. Priština je ta koja treba da pokaže da je potpuno spremna za punu implementaciju i puno funckionisanje Opštine Severna Mitrovica", navodi on.
Spirić smatra da će Privremeni organ nastaviti da postoji pošto se pokazao kao zaštitnik srpske zajednice.
"Gašenje privremenih organa je san koji neće biti ostvaren, imamo čvrste garancije Vlade Republike Srbije da do gašenja Privremenog organa neće doći", dodaje on.
S druge strane, za Vladu Kosova, gašenje ovih organa je jedan od uslova za formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom na Kosovu.
Bajram Gecaj, zamenik kosovskog ministra za administraciju lokalne samouprave, smatra da privremeni organi treba da se ukinu i da je u Briselu usaglašeno da Zajednica srpskih opština neće biti formirana dok se, kako kaže, "paralelne institucije" ne ugase.
"Svi ti organi treba da se ugase kad tad, zato i jesmo u ovom dijalogu. Mi smo se saglasili u Briselu da asocijacija neće da postane stvarnost dok se sve ove paralelne insitucije ne ugase", kaže Gecaj.
